Michał Rapta

Szkoła Dowódców Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa w Rabce była jednym z elementów hitlerowskiej machiny odpowiedzialnej za tę zbrodnię. Książka wydana dzięki pomocy sponsorów spotkała się z wielkim zainteresowaniem mieszkańców Rabki. To zmobilizowało nas do dalszej pracy i uzupełnienia publikacji o kolejne wątki okupacyjnej historii naszej miejscowości. Na prezentacji książki obecne były m.in. panie Ewa i Anna Janowskie, świadkowie tragicznych wydarzeń, jakie rozegrały się w Rabce podczas wojny. Opowiedziały nam one o wojennych losach swojej rodziny. Na podstawie ich relacji i dostarczonych nam dokumentów powstał następny rozdział książki pt. „Okaleczone drzewo”, który bezpośrednio ukazuje los ludności żydowskiej w czasie okupacji hitlerowskiej.

Dzięki uprzejmości pani Anny Janowskiej nawiązaliśmy kontakt z panem Janem Jagielskim, kierownikiem działu dokumentacji zabytków w Żydowskim Instytucie Historycznym w Warszawie. Pan Jagielski umożliwił nam dostęp do materiałów znajdujących się w archiwum ŻIH w Warszawie. Relacje świadków tam przechowywane pozwoliły wzbogacić naszą pracę o nowe fakty, wydarzenia i wyjaśnić pewne nieścisłości. Podczas pobytu w Warszawie spotkaliśmy się również z kuzynem pani Anny Janowskiej, Aleksandrem Ziemnym, który uzupełnił posiadane przez nas informacje i przekazał nam kolejne materiały. 25 listopada 2006 r. zaprezentowaliśmy książkę podczas spotkania Stowarzyszenia Dzieci Holokaustu w Krakowie. Na tym spotkaniu poznaliśmy między innymi państwa Marię i Eustachego Kruczałów z Tarnowa, których losy związane są z wydarzeniami opisanymi w naszej pracy. 

To spotkanie dostarczyło nam kolejnych ważnych informacji. Przełomem w dalszej pracy była rozmowa z panem prof. dr hab. med. Aleksandrem Skotnickim, który po przeczytaniu książki postanowił skontaktować nas z bezpośrednim świadkiem tragedii rabczańskich Żydów. Otrzymaliśmy numer telefonu do pana Marka Goldfingera. Mieszkał on w Anglii i po przeczytaniu naszej pracy postanowił udzielić nam pomocy. Wyjaśnił pewne nieścisłości, przekazał własne relacje oraz materiały ze swoich prywatnych zbiorów, między innymi archiwalne zdjęcia i dokumenty dotyczące SS-Untersturmführera Wilhelma Rosenbauma. Dowiedzieliśmy się również, że siostra pana Goldfingera, Łucja, w czasie okupacji pracowała w willi „Margrabianka”, zarekwirowanej przez Rosenbauma. Dzięki zdobytym materiałom udało nam się nie tylko usunąć pewne wątpliwości, ale także uczynić książkę o wiele bogatszą i bardziej interesującą. Jej wznowienie przedstawiało pełniejszy obraz wydarzeń, do jakich doszło na terenie Rabki i okolic podczas okupacji hitlerowskiej.

Poprawione wydanie książki ukazało się 8 marca 2008 r. dzięki zaangażowaniu i pomocy pana mgr inż. Macieja Kopytka, prezesa Zarządu Fundacji Rozwoju Regionu Rabka, i finansowemu wsparciu Fundacji Rozwoju Regionu Rabka. Książka była początkiem naszej przygody z historią Rabki. Od 19 maja 2008 r. wraz z Grzegorzem Moskalem rozpoczęliśmy tworzenie strony internetowej, na której umieszczaliśmy w formie artykułów zebrane przez nas informacje.

Do tworzenia strony i uzupełniania jej o kolejne informacje przyczyniło się wiele osób, pasjonatów i fachowców z Rabki i okolic – autorzy artykułów oraz właściciele archiwalnych pocztówek i fotografii. Z historią Rabki nierozerwalnie związana jest historia tutejszej społeczności żydowskiej – historia, której początkowo znaliśmy tylko zakończenie. Obecnie z dnia na dzień zapełniamy jej kolejne białe karty.

Ukończyłem studia techniczne na Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie na kierunku Mechatronika. Wiele czasu poświęcam grafice komputerowej oraz programowaniu. Zawodowo zajmuję się handlem.
Najwięcej czasu poświęcam na poznawanie historii Rabki i opisywanie jej na blogu www.historiarabki.blogspot.com lub w książkach i artykułach. Zdarzają się też wydarzenia i działania, w których biorę udział. Można do nich zaliczyć: odkopanie schodów do bożnicy w Rabce, spotkanie „W stronę pojednania” czy spacery pamięci w rocznicę deportacji rabczańskich Żydów do obozu zagłady w Bełżcu.

Zdobywana wiedza uczy mnie zrozumienia, poszerza światopogląd i skłania do refleksji nad własnymi wyborami. Myślę, że to, co robię, ma wpływ na inne osoby, które biorą udział w organizowanych przeze mnie wydarzeniach i zaznajamiają się z efektami moich prac.

Działania