• Forum Dialogu

    Odbudowujemy więzi

Twórcom „Trudnych pytań” należy się przede wszystkim podziękowanie. I obietnica trzymania kciuków, by książka znalazła jak najwięcej czytelników. Nie tylko wśród ludzi młodych.

Paweł Smoleński, „Gazeta Wyborcza”, 13 lutego 2007

Książka Trudne pytania w dialogu polsko-żydowskim to wspólny projekt Forum Dialogu oraz American Jewish Committee. Powstała w wyniku analizy ponad tysiąca ankiet przeprowadzonych w Polsce, USA, Izraelu, Kanadzie, Australii. Młodzi Polacy i Żydzi zadawali w nich pytania dotyczące przeszłości, teraźniejszości i przyszłości stosunków polsko-żydowskich. Redaktorzy książki wybrali spośród nich pięćdziesiąt najtrudniejszych i najczęściej zadawanych, a odpowiedzi na nie udzielili eksperci z Polski, Izraela i USA.

Skąd się wzięli Żydzi w Polsce? Dlaczego Polacy zgodzili się na budowę obozów koncentracyjnych w swoim sąsiedztwie? Dlaczego Izrael ostrzeliwuje dzielnice ludności cywilnej? To przykładowe pytania, na które można znaleźć odpowiedź w książce.

„Postanowiliśmy dowiedzieć się, co najbardziej utrudnia porozumienie młodym Polakom i Żydom. Z własnego doświadczenia wiedzieliśmy, że wiele jest trudnych pytań”, na które chcemy znać odpowiedź. Zwykle jednak boimy się je zadać – gdyż boimy się, że nawet ich wypowiedzenie może urazić drugą stronę.  Gdy pytania te padają w trakcie spotkań polsko-żydowskich, dochodzi do otwartych sporów: niektórzy obrażają się, inni płaczą” – tłumaczą we wstępie redaktorzy książki.

Książka Trudne pytania w dialogu polsko-żydowskim jako pierwsza w Polsce buduje mosty porozumienia między polskim i żydowskim sposobem postrzegania świata. Historia, której uczy się w szkole młody amerykański Żyd czy Izraelczyk, jest inna niż ta, którą poznaje Polak. „Trudne pytania” chcą pokazać punkt widzenia obu stron.

Chcemy tą publikacją zwrócić uwagę na dwie kluczowe sprawy. Po pierwsze, że temat stosunków między Polakami a Żydami jest niezmiernie ważny nie tylko ze względu na przeszłość, ale też ze względu na budowanie przyszłości. Po drugie, że stosunki te były nieraz bardzo trudne. Głęboko jednak wierzymy, że zamiast pomijać je milczeniem bądź zagadywać, powinniśmy mówić o nich mądrze i konstruktywnie. Książka ta stanowi taką próbę.

David A. Harris, dyrektor wykonawczy AJC (we wstępie do książki)