Trwa druga runda warsztatów we wszystkich 20 szkołach biorących udział w semestrze wiosennym programu Szkoła Dialogu. W trzech z nich zajęcia odbywają przy wsparciu lokalnych instytucji. W Czeladzi uczennice i uczniowie współpracują z Muzeum Saturn, instytucją kulturalną z siedzibą w zabytkowej willi, należącej kiedyś do dyrektora kopalni „Saturn”. W Pacanowie warsztaty prowadzone są we współpracy z Centrum Bajki, zaś w Radziejowie uczestniczki i uczestnicy Szkoły Dialogu korzystają z pomocy ekspertów pracujących w lokalnej bibliotece publicznej.

Radziejowskie uczennice i uczniowie przygotowują się też do przyjęcia specjalnego gościa – podczas trzecich i czwartych warsztatów Szkoły Dialogu odwiedzi ich Jasmine Bakalarz, uznana fotografka z Buenos Aires, której dziadkowie mieszkali w Pacanowie. Ostatnio zakończyła ona projekt realizowany w ramach rezydencji artystycznej w Muzeum POLIN.

Jeden z najbardziej opiniotwórczych izraelskich dzienników, Haaretz, pisze o Polakach ratujących żydowskie dziedzictwo ich miejscowości. Artykuł Judy Maltz The Self-appointed, non-Jewish ‘Guardians of Jewish Memory’ in Poland – trzeci z serii specjalnych reportaży z Polski – opisuje niezwykłą pracę Liderów Dialogu, a także ogólnokrajową skalę programu Szkoła Dialogu.

Za nami kolejna wizyta w Stanach Zjednoczonych w ramach Polsko-Żydowskiego Programu Wymiany organizowanego wspólnie z AJC. W dniach 22-29 kwietnia polska delegacja  odwiedziła Waszyngton, Chicago i Nowy Jork. Program pobytu wypełniony był spotkaniami, między innymi z przedstawicielami AJC, członkami regionalnych i krajowych zarządów, jak również z rabinem Andym Bakerem, dyrektorem AJC ds. międzynarodowych spraw społeczności żydowskiej, Wicedyrektor AJC Belle Yoeli, Dyrektorem Departamentu Spraw Zagranicznych AIPAC Stephenem Schneiderem, Dyrektor HIAS Naomi Steinberg oraz Davidem Harrisem, dyrektorem wykonawczym AJC. Szczególnie interesujące były możliwości zwiedzania, między innymi Muzeum Holokaustu w Waszyngtonie, jak i wycieczka do Borough Park, dzielnicy w południowo-zachodniej części Brooklynu. Po tym jednym z największych poza Izraelem skupisk ortodoksyjnych Żydów, domu dla licznej społeczności chasydzkiej i głównej siedzibie chasydzkiej dynastii Bobow, oprowadził polską delegację profesor Rober Moses Shapiro z Brooklyn College nowojorskiego uniwersytetu.

Program wizyty to dla uczestniczek i uczestników także liczne mniej formalne rozmowy i spotkania. Jest to wyjątkowa okazja do wejrzenia w życie amerykańskiej społeczności żydowskiej, zobaczenia w jaki sposób organizacje żydowskie wpisują się w panoramę społeczeństwa obywatelskiego oraz poznania nowego spojrzenia na polsko-żydowski dialog.

fot. Z.Radzik, M.Weiss

Z wielkim smutkiem przyjęliśmy wiadomość o śmierci Aarona Elstera, który odszedł 11 kwietnia. Był niezwykłym rozmówcą, zawsze gotowy by dzielić się swoimi doświadczeniami z polskimi uczestnikami wizyt w Stanach w ramach Polsko-Żydowskiego Programu Wymiany organizowanego przez Forum wspólnie z AJC. Przekazujemy najserdeczniejsze kondolencje rodzinie Aarona Elstera, jego przyjaciołom i współpracownikom.

Aaron Elster przeżył Zagładę jako dziecko. Po ucieczce z getta w Sokołowie Podlaskim ukrywał się samotnie na strychu udostępnionym przez polską rodzinę przez dwa lata, aż do końca wojny. Do Stanów Zjednoczonych wyemigrował w 1947 roku, zdobył wykształcenie w Chicago i służył w armii podczas wojny koreańskiej. Poświęcił się działalności na rzecz społeczności żydowskiej, był wiceprezydentem Illinois Holocaust Museum & Education Center. Swoje wspomnienia z czasów Zagłady opisał w książce wydanej również w Polsce „Ocalony z Zagłady. Wspomnienia chłopca z Sokołowa Podlaskiego”. Aaron Elster całe życie opowiadał o swoich doświadczeniach i przekazywał lekcję i przestrogę Zagłady. W 2015 roku mówił na temat głębokiego sensu, jaki widział w dzieleniu się swoim świadectwem: „Kiedy codziennie rozmawiam z dziećmi w Illinois Holocaust Museum & Education Center, proszę je, aby wyniosły z tych rozmów dwie rzeczy. Po pierwsze: należy zawsze w siebie wierzyć (…) Po drugie, chcę żeby zrozumiały, że uprzedzenia i obojętność prowadzą wyłącznie do nienawiści i przemocy, które zniszczą niewinne życia – ich także. Nasze dzieci, które już wkrótce będą decydować o kształcie świata, muszą zaangażować się w tworzenie nowych historii – takich, które będą opowiadać z nadzieją o świecie, który nie powtórzy błędów z przeszłości”.

fot. M.Rancewicz

George Elbaum, urodzony w Warszawie Ocalały z Holokaustu, autor „Bez wczoraj, bez jutra. Migawek z dzieciństwa w czasie Zagłady”, był gościem specjalnym Gali Szkoły Dialogu 2017. Przed zgromadzonymi na widowni gośćmi – 1200 uczniami i uczennicami Szkoły Dialogu, ich nauczycielkami i nauczycielami, przedstawicielami i przedstawicielkami samorządów oraz Przyjaciółkami i Przyjaciółmi Forum, sojusznikami i sojuszniczkami, a także licznymi reprezentantami i reprezentkami środowiska dziennikarskiego, artystycznego, politycznego i dyplomatycznego – wygłosił przejmujące przemówienie. Po Gali pojechał do Legionowa, Żyrardowa i Mińska Mazowieckiego, aby odbyć spotkania w miejscowych szkołach. Spotkania te  bardzo poruszyły publiczność i zainspirowały ożywioną dyskusję. We wszystkich trzech miejscowościach uczniowie i uczennice ustawiali się w kolejkach po autograf na swoim egzemplarzu książki. Wizyta George’a Elbauma w Polsce zakończyła się spotkaniem z pracownikami i pracowniczkami Forum Dialogu oraz zespołem trenerskim Szkoły Dialogu.

fot. D.Kawka, W.Dobrogojski, M.Usiekniewicz, M.Jensen, M.Piekarska

Przed Galą Szkoły Dialogu 2017 odbyły się targi organizacji pozarządowych. Dziękujemy wszystkim obecnym za wspaniale przygotowane stanowiska i wiedzę, którą podzielili się z uczestnikami tegorocznej Gali. Na targach obecne były następujące organizacje i instytucje: Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, Humanity in Action Polska, Muzeum Historii Polski, Stacja Muranów, JCC Warszawa, Polska Debatuje, Towarzystwo Krajobraz i Fundacja Edukacyjna Jana Karskiego.

fot. D.Kawka, W.Dobrogojski

Przed rozpoczęciem pracy trenerskiej w programie Szkoła Dialogu edukatorzy przechodzą intensywne szkolenia. W lutym 2018 odbyło się szkolenie dla grupy nowych trenerek i trenerów. Podczas intensywnego tygodnia w Konstancinie jego uczestnicy i uczestnicy doskonalili swój warsztat trenerski, poznawali scenariusze zajęć oraz pogłębiali wiedzę na temat historii i kultury polskich Żydów, Izraela, a także metod walki ze stereotypami i uprzedzeniami.

W programie znalazły się także wykłady i spotkania z ekspertami i ekspertkami: profesorem Michałem Bilewiczem, dr Agnieszką Haską, rabinką Małgorzatą Kordowicz. Kamil Śliwowski oprowadził warsztaty z wykorzystania nowych mediów podczas zajęć Szkoły Dialogu, a Matan Shefi opowiedział o współczesnym Izraelu. Podczas ostatnich dwóch dni szkoleń do grupy dołączyli starsi stażem trenerzy i trenerki, co było świetną okazją do integracji i wymiany doświadczeń.

fot. I.Meyza