Letnia Szkoła Dialogu to wakacyjne tygodniowe seminarium wyjazdowe dla grupy wyróżniających się absolwentów Szkoły Dialogu z całej Polski. Po tygodniu intensywnych warsztatów, wykładów i wizyt studyjnych uczestnicy i uczestniczki wracają do swoich miejscowości z pogłębioną wiedzą i zrozumieniem złożonej historii relacji polsko-żydowskich. Stają się Młodymi Liderami Dialogu.
Szkoła Dialogu jest ze swojej natury programem bardzo egalitarnym, w którym każdy uczeń znajdzie dla siebie miejsce i odpowiadające jego talentom zadanie. Jednak pośród uczestników są tacy, którzy w sposób szczególny zaangażowali się w sprawy polsko-żydowskie, mają więcej pomysłów i chęci działania, niż udało im się spożytkować w Szkole Dialogu.
fot. M.John, Z.Radzik, M.Pawlak, R.Masna
Letnia Szkoła Dialogu to wakacyjne tygodniowe szkolenie wyjazdowe, podczas którego absolwenci i absolwentki Szkoły Dialogu z całej Polski kontynuują to, co rozpoczęli przez działania w swojej szkole. Nauczą się jeszcze więcej i zostaną Młodymi Liderami i Liderkami Dialogu. W czasie Letniej Szkoły Dialogu czekają na nich wizyty w miejscach pamięci, spotkania z politykami, naukowcami i przedstawicielami społeczności żydowskiej. Młodzi biorą też udział w szkoleniu z zakresu zarządzaniu projektami i bycia liderem projektu społecznego.
Dzięki temu mogą teraz, ale i w kolejnych latach, wprowadzać pozytywne zmiany w swoich miejscowościach. Liczymy, że kiedyś będą kształtowali rzeczywistość Polski, pracując w swoich zawodach, udzielając się w organizacjach pozarządowych lub sprawując służbę publiczną.
Młodzi liderzy tworzą grupę, która inspiruje się i wspiera. W Forum Dialogu uważamy, że Letnia Szkoła Dialogu kształtuje przyszłe elity i ich wrażliwość na polsko-żydowskie tematy. Nie ma drugiej takiej szkoły!
Ten tydzień Letniej Szkoły Dialogu zmienił moje życie i pozwolił mi odpowiedzieć na takie ważne pytania, dlaczego chcemy mieć dialog pomiędzy Polakami a Żydami, i poznałam tu wspaniałych ludzi i nie czuję się taka osamotniona w tym temacie.
Uczestniczka Letniej Szkoły Dialogu 2015
Szkoła Dialogu dała mi odwagę do działania, otworzyłam się na Żydów i zobaczyłam, że oni są otwarci na mnie, co pokazuje, że ten dialog między narodami nie jest tylko w teorii, ale dzieje się naprawdę.
Uczestniczka Letniej Szkoły Dialogu 2015
Najważniejsze dla mnie z tego, co wyniosłem to, obcując z kulturą i historią Żydów polskich, nauczyłem się słuchać, oduczyłem się pochopnie osądzać i nienawidzić.
Uczestnik Letniej Szkoły Dialogu 2015
Przed Letnią Szkołą Dialogu byłam młodzieżowym liderem dialogu nieoficjalnym w mojej szkole, a teraz gdy jestem po tym, mam wsparcie Forum Dialogu, czuję się bardziej pewna… wszystko dzieje się tak szybko… wręcz koło mnie. Jestem szczęśliwa, że jestem młodym Liderem Dialogu.
Uczestniczka Letniej Szkoły Dialogu 2015
fot. M.John, Z.Radzik, M.Pawlak, R.Masna
Letnia Szkoła Dialogu 2015
Dziękujemy Conference on Jewish Material Claims Against Germany (Claims Conference) za wsparcie programu Liderzy Dialogu. Poprzez restytucję mienia ofiar Holokaustu, Claims Conference umożliwia organizacjom na całym świecie prowadzenie działań edukacyjnych na temat Zagłady oraz zachowanie pamięci o tych, którzy zginęli.

Projekt zrealizowany dzięki wsparciu The Pratt Foundation.

Letnia Szkoła Dialogu 2016
Dziękujemy Conference on Jewish Material Claims Against Germany (Claims Conference) za wsparcie programu Liderzy Dialogu. Poprzez restytucję mienia ofiar Holokaustu, Claims Conference umożliwia organizacjom na całym świecie prowadzenie działań edukacyjnych na temat Zagłady oraz zachowanie pamięci o tych, którzy zginęli.

Projekt realizowany przy wsparciu Ambasady U.S.A. w Polsce.

admin sierpień 19th, 2016
Posted In: PL Archiwum programów
Leave a Comment
Twórcom „Trudnych pytań” należy się przede wszystkim podziękowanie. I obietnica trzymania kciuków, by książka znalazła jak najwięcej czytelników. Nie tylko wśród ludzi młodych.
Paweł Smoleński, „Gazeta Wyborcza”, 13 lutego 2007
Książka Trudne pytania w dialogu polsko-żydowskim to wspólny projekt Forum Dialogu oraz American Jewish Committee. Powstała w wyniku analizy ponad tysiąca ankiet przeprowadzonych w Polsce, USA, Izraelu, Kanadzie, Australii. Młodzi Polacy i Żydzi zadawali w nich pytania dotyczące przeszłości, teraźniejszości i przyszłości stosunków polsko-żydowskich. Redaktorzy książki wybrali spośród nich pięćdziesiąt najtrudniejszych i najczęściej zadawanych, a odpowiedzi na nie udzielili eksperci z Polski, Izraela i USA.
Skąd się wzięli Żydzi w Polsce? Dlaczego Polacy zgodzili się na budowę obozów koncentracyjnych w swoim sąsiedztwie? Dlaczego Izrael ostrzeliwuje dzielnice ludności cywilnej? To przykładowe pytania, na które można znaleźć odpowiedź w książce.
„Postanowiliśmy dowiedzieć się, co najbardziej utrudnia porozumienie młodym Polakom i Żydom. Z własnego doświadczenia wiedzieliśmy, że wiele jest trudnych pytań”, na które chcemy znać odpowiedź. Zwykle jednak boimy się je zadać – gdyż boimy się, że nawet ich wypowiedzenie może urazić drugą stronę. Gdy pytania te padają w trakcie spotkań polsko-żydowskich, dochodzi do otwartych sporów: niektórzy obrażają się, inni płaczą” – tłumaczą we wstępie redaktorzy książki.
Książka Trudne pytania w dialogu polsko-żydowskim jako pierwsza w Polsce buduje mosty porozumienia między polskim i żydowskim sposobem postrzegania świata. Historia, której uczy się w szkole młody amerykański Żyd czy Izraelczyk, jest inna niż ta, którą poznaje Polak. „Trudne pytania” chcą pokazać punkt widzenia obu stron.
Chcemy tą publikacją zwrócić uwagę na dwie kluczowe sprawy. Po pierwsze, że temat stosunków między Polakami a Żydami jest niezmiernie ważny nie tylko ze względu na przeszłość, ale też ze względu na budowanie przyszłości. Po drugie, że stosunki te były nieraz bardzo trudne. Głęboko jednak wierzymy, że zamiast pomijać je milczeniem bądź zagadywać, powinniśmy mówić o nich mądrze i konstruktywnie. Książka ta stanowi taką próbę.
David A. Harris, dyrektor wykonawczy AJC (we wstępie do książki)
Marcin John kwiecień 10th, 2016
Posted In: PL Archiwum programów
Leave a Comment
W 2014 r. świętowaliśmy 25 lat zmian politycznych, ekonomicznych i społecznych. W ramach obchodów 25-lecia wolnych wyborów oraz przy okazji otwarcia Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN Forum Dialogu przygotowało wystawę zewnętrzną poświęconą przemianom, jakie w ciągu ostatnich 25 lat dokonały się na polu dialogu polsko-żydowskiego. Wystawa dostępna była przez ponad miesiąc, tuż przy nowo otwartym muzeum.
Mamy za sobą 25 lat zmian politycznych, ekonomicznych i społecznych. Relacje polsko-żydowskie podlegały transformacji razem z Polską.
W 1989 r., prawie pół wieku po Zagładzie i po latach komunizmu, wolna Polska zastała nas z dziedzictwem zamkniętych granic, braku relacji dyplomatycznych z Izraelem i z niemożliwością publicznej dyskusji na jakikolwiek temat związany z historią polskich Żydów. Dziś Polska jest zupełnie innym krajem, a zmiana dokonuje się w całym kraju. Wiele jest wciąż do zrobienia, ale też wiele osób nad tym pracuje. Warto docenić, ile już udało się zrobić.
Ekspozycja pokazywała ogrom inicjatyw, jakie wyrosły w ciągu ostatnich 25 lat. Oddolne i odgórne, lokalne i centralne, w małych i dużych miastach. Opowiadała o dorobku młodzieży uczestniczącej w programie Szkoła Dialogu, który otwiera oczy młodym ludziom na to, co zapomniane – żydowską historię ich miejsca zamieszkania. Ukazywała też wybrane historie Liderów Dialogu – ludzi zaangażowanych w dialog polsko-żydowski, zajmujących się ochroną dziedzictwa żydowskiego w swoich miejscowościach. Często pokonując trudności i obojętność, zmieniają oni rzeczywistość wokół siebie.
Wreszcie, wystawa poruszała temat polskich Żydów, którzy odwiedzają Polskę i konfrontując swoje wyobrażenia na temat Polski z dzisiejszą rzeczywistością, odkrywają wspólną, złożoną historię. Dzięki Szkole Dialogu spotykają młodych Polaków, którzy stają się ich przewodnikami. Wystawie towarzyszył również katalog.
Projekt współfinansowany przez Departament Dyplomacji Publicznej i Kulturalnej Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu Współpraca w dziedzinie dyplomacji publicznej 2014. Publikacja wyraża jedynie poglądy autora i nie może być utożsamiana z oficjalnym stanowiskiem Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP.

Marcin John kwiecień 9th, 2016
Posted In: PL Archiwum programów
Leave a Comment
Forum prowadzi dialog w różnych miejscach. W 2012 r. w popularnej warszawskiej klubokawiarni Chłodna 25 zorganizowaliśmy cykl otwartych dyskusji na tematy, którymi się zajmujemy, a w 2013 r. kontynuowaliśmy ten projekt w nowo otwartej klubokawiarni Państwomiasto.
W czasie spotkań, które cieszyły się bardzo dużym zainteresowaniem, staraliśmy się podejmować tematy aktualne, ważne dla przyszłości stosunków polsko-żydowskich i umacniania dialogu między obu narodami.
Nierzadko dotyczyły one bieżących wydarzeń kulturalnych, społecznych, ważnych dla społeczności żydowskiej w Polsce. Nie uciekaliśmy od tematów trudnych czy kontrowersyjnych.
Marcin John kwiecień 8th, 2016
Posted In: PL Archiwum programów
Leave a Comment
Co roku do Polski przyjeżdża 30 tys. młodych Żydów z Izraela, USA, Kanady, Australii, Francji oraz innych państw. Przez osiem lat Forum Dialogu organizowało spotkania młodzieży polskiej z żydowską, dzięki którym mogła ona przełamać stereotypy myślenia. Młodzi ludzie przyjeżdżają do kraju, który jest przez nich często odbierany jako cmentarz narodu żydowskiego i w którym wizyta jest trudnym doświadczeniem. Forum Dialogu chciało pokazać im także współczesną Polskę. Każde spotkanie było precyzyjnie przygotowane przez ekspertów i trenerów Forum na podstawie sprawdzonych scenariuszy. Trenerzy proponowali ćwiczenia integracyjne poszerzające wiedzę na temat stosunków polsko-żydowskich i ułatwiające wzajemne zrozumienie.
Młodzi ludzie rozmawiali o miłości, muzyce i sporcie, ale również o sytuacji w Polsce, Izraelu, Żydach w diasporze czy o Holokauście.
Działania te przynosiły doskonałe efekty. Kiedy socjologowie z Forum przeprowadzili badania wśród uczestników, okazało się, że już po jednym spotkaniu sympatia młodzieży polskiej do żydowskiej wzrosła o ponad 20 proc. Podobnie mechanizm ten wyglądał po drugiej stronie.
Program był realizowany od 2003 do 2011 r., w latach 2008–2010 we współpracy z Muzeum Historii Żydów Polskich.
Spotkania młodzieży są wspaniałą okazją do rozmowy, odkrywania swoich kultur oraz poznawania siebie nawzajem. Jestem amerykańską Żydówką z polskimi korzeniami, zatem byłam poruszona, gdy obie strony mojej tożsamości, polska i żydowska, pogodziły się ze sobą mimo istniejących różnic.
Sarah Turbow, uczennica, Nowy Jork
Młodzież żydowska okazała się bardzo otwarta; potrafiliśmy nawiązać kontakt mimo trudnych i często bolesnych wspomnień z przeszłości.Młodzież żydowska okazała się bardzo otwarta; potrafiliśmy nawiązać kontakt mimo trudnych i często bolesnych wspomnień z przeszłości.
Justyna Pieńkosz, uczennica, Warszawa
Marcin John kwiecień 7th, 2016
Posted In: PL Archiwum programów
Leave a Comment
W 2006 r. Fundacja Forum Dialogu zorganizowała wystawę autorstwa Bogny Burskiej, Anki Grupińskiej i Aliny Skibińskiej, zatytułowaną „Kozienickie portrety”. Na wystawie zaprezentowano odbitki fotograficzne z kolekcji odnalezionych po wojnie szklanych negatywów autorstwa żydowskiego fotografa z Kozienic Chaima Bermana. Unikatowa kolekcja przedstawia Żydów, Polaków i Niemców, którzy przed wojną wspólnie zamieszkiwali miasteczko, i jest świadectwem krótkiego momentu w historii, kiedy wielokulturowy świat jeszcze istniał, ale był już nieodwracalnie naznaczony zagładą. Ten niezwykły zbiór fotografii trafił pod koniec lat 90. do Ośrodka Karta, który zgodził się udostępnić go na potrzeby wystawy.
Ekspozycja była prezentowana m.in. w Muzeum Etnograficznym im. Seweryna Udzieli w Krakowie podczas Festiwalu Kultury Żydowskiej, w Łodzi w ramach Festiwalu Dialogu Czterech Kultur oraz w Muzeum Regionalnym w Kozienicach. W 47 numerze kwartalnika „Karta” opublikowane zostały dwa artykuły Aliny Skibińskiej i Anki Grupińskiej, poświęcone wystawie.
Gdy pod koniec lat 90. do Ośrodka Karta trafił niezwykły zbiór fotografii Żydów z Kozienic, byliśmy pewni, że kiedyś uda się opowiedzieć ich historię. Dzisiaj, dzięki kilkuletniej pracy osób związanych z Fundacją Forum Dialogu, możemy przedstawić część kolekcji opisanej tak, jak to tylko było możliwe.
Alina Skibińska
Marcin John kwiecień 6th, 2016
Posted In: PL Archiwum programów
Leave a Comment
Od samego początku istnienia, Forum Dialogu towarzyszyła chęć uratowania i odbudowania ciągłości historii Gliwic w umysłach ludzi związanych z tym miejscem, zbudowania fundamentu, z którego mogłyby czerpać przyszłe pokolenia. Tymczasem niemal w samym centrum Gliwic widniał niczym znak pusty plac po synagodze – symbol losu, jaki spotkał gliwicką społeczność żydowską.
W czasie gdy Forum Dialogu działało w Gliwicach, pamięć i wiedza na temat ludzi, kultury i religii żydowskiej, która tyle wniosła do życia miasta, była wciąż znikoma. Projekty podejmowane przez fundację były próbą zmienienia tego stanu rzeczy, próbą upamiętnienia gliwickiej społeczności żydowskiej i wpisania jej w zbiorową biografię miasta.
Nasze zainteresowanie nie ograniczało się jedynie do historii wojennej, dotyczyło także tej dawniejszej, kiedy płaszczyzna przenikania się różnych kultur miała decydujący wpływ na kształtowanie się unikalnego charakteru Gliwic.
Próbując upamiętnić gliwicką społeczność żydowską i wpisać ją w zbiorową biografię miasta, Forum Dialogu przygotowało stronę internetową prezentującą historię gliwickich Żydów. Realizacja tego projektu możliwa była dzięki współpracy z Archiwum Państwowym i Muzeum w Gliwicach, które nie tylko udostępniły swoje zbiory, lecz także służyły pomocą przy redagowaniu materiałów.
Dzięki pomocy i współpracy państwa Hilde i Maxa Kochmanów, do których udało nam się dotrzeć w czasie pracy nad projektem, pomysł upamiętnienia gliwickich Żydów miał szansę się urzeczywistnić. Strona oprócz materiałów archiwalnych, biografii znanych Żydów, opracowań dotyczących zagadnień społeczności żydowskiej i zabytków kultury żydowskiej została wzbogacona o zapisy prywatnych, intymnych historii osób ocalałych i ich rodzin, których losy związane były z miastem czasem przez wiele pokoleń. Dzięki ich wspomnieniom stało się możliwe odbudowanie pełnej historii Gliwic i upamiętnienie dawnych mieszkańców. Tym samym projekt stał się swoistym pomostem między dawnymi i obecnymi gliwiczanami.
Zainteresowaliśmy się popadającym w ruinę domem przedpogrzebowym na cmentarzu żydowskim w Gliwicach i podjęliśmy pierwsze działania mające na celu przywrócenie go pamięci mieszkańców. Wiele lat później dzięki wspólnym staraniom władz miasta i lokalnych aktywistów powstało tam muzeum i centrum edukacyjne: Dom Pamięci Żydów Górnośląskich w Gliwicach.
Etap działalności Forum Dialogu w Gliwicach zwieńczyło odsłonięcie tablicy upamiętniającej żydowskich mieszkańców miasta i spotkanie ich potomków ze współczesnymi gliwiczanami, które odbyło się w 2003 r. Udało się nam odnaleźć i zaprosić trzydziestu ocalonych z Zagłady mieszkańców Gliwic i ich potomków.
Marcin John kwiecień 5th, 2016
Posted In: PL Archiwum programów
Leave a Comment
Warsztaty „Trudne pytania w dialogu polsko-żydowskim” były kilkugodzinnymi spotkaniami, które miały na celu uwrażliwienie na kwestie stosunków polsko-żydowskich i pokazanie, jak różnie można interpretować wydarzenia historyczne. Opierały się na książce o tym samym tytule, którą w 2006 r. Forum Dialogu wydało we współpracy z American Jewish Committee. Dlaczego w Polsce widać antysemickie napisy na murach? Czy krytykowanie Izraela to antysemityzm? Jak zachowywali się Polacy wobec Żydów w czasie Holokaustu? Polscy licealiści zastanawiali się nad tym podczas warsztatów, przez aktywny udział w specjalnie przygotowanych ćwiczeniach i zadaniach. Warsztaty prowadzili doświadczeni trenerzy Forum, kładąc nacisk na samodzielność pracy uczniów. Prowadzący zadawali pytania, ale nie narzucali odpowiedzi.
Podczas warsztatów licealiści odgrywali np. spotkanie Polaka z Żydem, który wyjechał z Polski tuż po wojnie i po raz pierwszy zjawił się tu dopiero w latach dziewięćdziesiątych. Wcielając się w obie role, mogli zrozumieć odczucia człowieka, który emigruje, zostawiając za sobą zgliszcza. Kiedy przyjeżdża, widzi antysemickie napisy. Co wtedy czuje? Jak Polacy powinni się zachować wobec antysemityzmu i jak go zwalczać? W czasie zajęć młodzież czytała także fragmenty książki przygotowanej przez Forum Dialogu oraz American Jewish Committee „Trudne pytania w dialogu polsko-żydowskim.” Liceom proponowaliśmy cztery rodzaje zajęć:
„Antysemickie napisy”
Zajęcia zwracały uwagę uczniów na „chorobę murów” oraz inne przejawy antysemityzmu i rasizmu i zachęcały do aktywnego przeciwstawiania się wszelkiej dyskryminacji w swoim otoczeniu. Dzięki specjalnie zaprojektowanym ćwiczeniom uczniowie mieli możliwość wejścia w rolę „Innego”, co pozwalało im na spojrzenie na rzeczywistość z punktu widzenia osoby, przeciw której skierowane są antysemickie napisy i rysunki na murach miast i miasteczek.
Przyczyniało się to do rozwijania wrażliwości, empatii, ułatwiało także uświadomienie sobie własnych uprzedzeń.
„Czy bezpiecznie jest być Żydem w Polsce?”
Zajęcia dotyczyły problemu antysemityzmu i nietolerancji wobec współobywateli. Uczniowie czytali teksty poświęcone temu, jak czują się Żydzi dziś zamieszkujący Polskę i dyskutowali na temat problemu bezpieczeństwa, starając się wczuć w rolę członków mniejszości narodowych i religijnych. Istotną częścią zajęć była inscenizacja debaty, w której uczniowie mieli możliwość poznania różnych poglądów na temat tego, czy współczesna Polska jest dla Żydów krajem bezpiecznym, czy nie.
„Co by było gdyby…”
Podczas tego warsztatu uczniowie mieli możliwość poszerzenia wiedzy na temat zagłady Żydów oraz społecznych i politycznych przyczyn ludobójstwa. Szczególny nacisk położony był na pracę uczniów z tekstem i samodzielną refleksję nad możliwością zmiany biegu dziejów na skutek przyjęcia przez jednostki i grupy społeczne określonych postaw i zachowań. Materiały dydaktyczne miały atrakcyjną formę, zachęcały do zaangażowania się w zajęcia.
„Krytyka Izraela a antysemityzm”
Ten warsztat zwracał uwagę uczniów na tzw. nowy antysemityzm, maskowany nierzadko jako krytyka polityki Izraela; uświadamiał także trwałość stereotypów i ich podobieństwo w różnych epokach. Uczniowie mieli możliwość zdobycia narzędzi pozwalających na rozgraniczenie zachowań i wypowiedzi antysemickich od uprawnionej krytyki państwa Izrael i jego polityki. Zdobywali także podstawową wiedzę na temat konfliktu bliskowschodniego.
Marcin John kwiecień 4th, 2016
Posted In: PL Archiwum programów
Leave a Comment
Forum Dialogu chciało zwrócić uwagę młodych ludzi na miejsca związane z żydowską historią Warszawy. Dlatego jako pierwsze organizowało dla licealistów wycieczki po żydowskiej Warszawie. Proponowało cztery trasy wypraw: po cmentarzu żydowskim na ul. Okopowej, w okolicach pl. Grzybowskiego, po dawnym terenie getta oraz po żydowskiej Pradze. Przy jakiej ulicy stała synagoga na Pradze? Gdzie przebiegały granice getta? Jak przed wojną wyglądała ul. Próżna? Na większość z tych pytań przeciętny licealista odpowiedziałby „nie wiem”. Zdobyciu wiedzy na ten temat służyły nietypowe lekcje historii – wycieczki pokazujące zapomnianą żydowską część stolicy. Ich celem było przybliżenie młodzieży licealnej miejsc na terenie stolicy, które związane są z historią Żydów. Wyprawy były czymś więcej niż wycieczki i lekcje historii – znaczącą rolę odgrywała w nich samodzielna praca młodych ludzi na podstawie tekstów źródłowych dostarczonych przez organizatorów. Obecnie wycieczki stanowią integralną część programu Szkoła Dialogu odbywającego się w Warszawie. Trasy wycieczek:
„Mowa kamieni” to wycieczka, podczas której poznanie cmentarza żydowskiego odbywało się na podstawie samodzielnej pracy z porównawczym materiałem fotograficznym i w terenie. To pozwalało na poznanie specyfiki żydowskich inskrypcji nagrobnych, zapoznania się nie tylko z kulturą żydowską, lecz także z historiami znanych osób tu spoczywających. W Warszawie, która została zniszczona, można poznać życie żydowskie metropolii przez eksplorowanie nekropolii – wielkiego cmentarza, dającego najlepsze świadectwo bogactwa życia i różnorodności warszawskich Żydów.
„Próżna wczoraj i dziś” dawała możliwość poznania jedynej w całości ocalałej z warszawskiego getta ulicy, jeszcze przed jej renowacją.
Uczniowie na podstawie źródeł próbowali odtworzyć charakterystyczny pejzaż przedwojennej warszawskiej uliczki i zapoznawali się z tradycją i obrzędowością polskich Żydów. Jednocześnie starali się odnaleźć ślady przeszłości w dzisiejszym kształcie ulicy. W programie wycieczki przewidziana była również wizyta w synagodze, połączona z ćwiczeniem dotyczącym świąt żydowskich. Uczniowie, pracując w grupach z materiałami pomocniczymi, poznawali pochodzenie tych świąt, zwyczaje i obrzędy im towarzyszące oraz spożywane podczas nich tradycyjne potrawy.
„Żydowska Praga” ukazywała nieznane dzieje tej części miasta. Była to wycieczka, podczas której można było poznać nie tylko fakty z dziejów praskiej społeczności żydowskiej, lecz także odwiedzić miejsca wciąż świadczące o żydowskiej obecności na tym obszarze. W programie wycieczki znajdowała się wizyta na praskim cmentarzu żydowskim. Zapomniany i często nieistniejący w świadomości mieszkańców prawobrzeżnej Warszawy, jest najstarszą żydowską nekropolią w stolicy. Dzięki tej wycieczce jej uczestnicy odkrywali miejsca ukryte w mroku niepamięci, ale nadal świadczące o żydowskiej historii Pragi.
„Spacer po nieistniejącym mieście”, czyli oryginalna gra terenowa na obszarze byłego getta. Jego teren jest zaznaczony na mapie uzmysławiającej uczniom, że żydowska dzielnica zamknięta istniała na terenach, po których wielu z nich porusza się na co dzień. Zwiedzanie kolejnych punktów w „granicach getta” związane było z omawianiem tekstów źródłowych dotyczących warunków życia w dzielnicy zamkniętej oraz losów warszawskiej społeczności żydowskiej podczas II wojny światowej.
Program realizowany był od września 2006 do jesieni 2007 r.
Marcin John kwiecień 3rd, 2016
Posted In: PL Archiwum programów
Leave a Comment
W 2006 r. Forum Dialogu wraz z wydawnictwem Słowo/obraz/terytoria wydało dwujęzyczną, bogato ilustrowaną książkę „Warszawska awangarda jidysz. Antologia tekstów”, przedstawiającą jedno z najciekawszych obliczy kultury jidysz w Polsce. Publikację stworzyła grupa najmłodszych warszawskich jidyszystów – studentów i absolwentów Uniwersytetu Warszawskiego. Wyboru tekstów dokonała Karolina Szymaniak, która opracowała je wraz z Moniką Polit. Wszystkie teksty publikowane w antologii, z wyjątkiem fragmentów esejów Pereca Markisza z tomu „Farbajgejendik” (Przechodząc mimo), były ogłaszane w pismach związanych z warszawską awangardą jidysz – „Ringen”, „Chaliastre”, „Albatros” i „Di Wog”. Znajdują się w niej wiersze i proza m.in. Uri Cwi Grinberga, I.J. Singera, Ojzera Warszawskiego, Altera Kacyzne i Josefa Opatoszu oraz grafiki międzywojennych artystów, m.in. Henryka Berlewiego i Marka Szwarca.
W antologii znalazły się utwory niekoniecznie literacko doskonałe, ale reprezentatywne dla ówczesnych poetyk i prądów. Zebrano w niej również teksty różnych gatunków, obejmujące rozmaite dziedziny sztuki, czasami przytoczone jedynie we fragmentach. Książka jest tak skonstruowana, by na jej podstawie można było łatwo uczyć o zjawisku, jakim była warszawska awangarda jidysz. Zawiera sporo manifestów i pism programowych oraz utworów, o których często wspomina się w dostępnych historiach literatury i wspomnieniach.
Program był zrealizowany w 2006 r.
Warszawska awangarda jidysz. Antologia tekstów prezentuje nieznane dotąd w Polsce oblicze literatury jidysz – międzywojenną awangardę. Gromadzi teksty powstałe na początku lat dwudziestych XX stulecia w kręgu warszawskiej grupy artystycznej zwanej Chaliastre (Hałastra). Choć żywot tej grupy był bardzo krótki, jej działalność uznaje się za jedno z najważniejszych wydarzeń w historii postklasycznej literatury jidysz, a sama nazwa stała się niemal symbolem jidyszowego modernizmu.
Karolina Szymaniak we wstępie książki
Marcin John kwiecień 2nd, 2016
Posted In: PL Archiwum programów
Leave a Comment
Następna strona »