Ewa Koper

Myślę, że nie mogę inaczej napisać, niż że „od zawsze” losy narodu żydowskiego były mi bliskie. Od wczesnych lat życia moja wiedza o społeczności żydowskiej w Polsce systematycznie się zwiększała. Pierwsze informacje o historii narodu żydowskiego wyniosłam z Biblii, do której lektury zachęcała mnie mama,ponadto z mojego środowiska, w którym żyły osoby starsze pamiętające przedwojenną Polskę oraz żydowskich sąsiadów i kolegów. Następnie moją wiedzę poszerzali nauczyciele i wykładowcy akademiccy, którzy inspirowali mnie i moich rówieśników do uczestniczenie w różnych wydarzeniach związanych z historią Żydów polskich oraz zachęcali do poszerzenia wiedzy z dodatkowych źródeł. Mogę śmiało powiedzieć, że na mojej drodze spotkałam bardzo wartościowych ludzi. Pokazali mi oni, jak ważna jest pamięć oraz dialog, ale żeby to realizować, przede wszystkim potrzeba spotkania z drugim człowiekiem.

Z wykształcenia jestem historykiem i na co dzień pracuję w Muzeum – Miejscu Pamięci w Bełżcu, Oddziale Państwowego Muzeum na Majdanku. W mojej pracy głównie koncentruję się na zbieraniu informacji o ofiarach obozu oraz prowadzaniu działań edukacyjnych. Obszar moich zainteresowań badawczych jest bardzo szeroki i obejmuje tereny dotknięte deportacjami do obozu w Bełżcu, tj. na wschodzie i południu Polski oraz Zachodniej Ukrainy. Od 2015 roku współprowadzę fundację PORTA MEMORIA. Naszym pierwszym sukcesem jest budowa pomnika poświęconego pamięci żydowskich mieszkańców Tomaszowa Lubelskiego zamordowanych w okresie II wojny światowej.

Od 2008 roku podejmuję szereg inicjatyw na rzecz stosunków polsko-żydowskich. Moje działania bezpośrednio związane są z pracą zawodową i mająbardzo różny charakter. Przykładem tego są działania edukacyjne, które obejmują m.in. lekcje muzealne i warsztaty historyczne oraz działania na polu popularyzatorsko-naukowym, takie jak głoszenie wykładów i prelekcji, udział w seminariach i konferencjach. Poza tym angażuję się w realizację projektów we współpracy z innymi instytucjami muzealnymi i oświatowymi zarówno w kraju, jak i zagranicą. W swojej pracy szczególnie cenię sobie kontakt z osobami, które przeżyły II wojnę światową. Wydarzenia z II wojny światowej z reguły są dobrze znane. Jednak moje zainteresowania wykraczają poza podstawowe minimum. 

Pracując na terenie miejsca pamięci nieustanie spotykam się z licznymi pytaniami dotyczącymi nie tylko przeszłości, ale i teraźniejszości – pytaniami o istotę człowieczeństwa. Próbując rekonstruować wydarzenia, które wydarzyły się w różnych rejonach, miastach i wsiach, nie sposób uciec od bardzo dramatycznych wyborów i relacji ludzkich, a w dalszej kolejności ich następstw. Nieustanne mierzenie się z okrucieństwem człowieka wobec człowieka nie pozwala mi poprzestać na bierności i bezczynności. Mam nadzieję, że usłyszawszy historie obozu w Bełżcu, jakaś część ludzi, zwłaszcza młodych zostanie wyposażona nie tylko w wiedzę historyczną, lecz też w przekonanie o wyborze właściwych postaw w życiu.

Działania