Wacław Wierzbieniec

Obchody zostały zorganizowane w dniach 26–29 stycznia 2015 r. wspólnie z władzami samorządowymi włączających się w nie miast: prezydentem miasta Rzeszowa, prezydentem miasta Krosna, burmistrzem Jarosławia, burmistrzem Lubaczowa i burmistrzem Kolbuszowej, starostwami powiatowymi Jarosławia i Lubaczowa, Kurią Diecezjalną w Rzeszowie, Państwową Wyższą Szkołą Zawodową im. Stanisława Pigonia w Krośnie, rzeszowskim oddziałem Instytutu Pamięci Narodowej, Fundacją Ochrony Dziedzictwa Żydowskiego, Kuratorium Podkarpackim, Podkarpackim Centrum Edukacji Nauczycieli oraz muzeami, bibliotekami, towarzystwami i szkołami z ww. miast. W ich organizację włączyło się pięć miast województwa: Rzeszów, Jarosław, Krosno, Lubaczów i Kolbuszowa. Obchody połączone zostały z organizacją wydarzeń związanych z historią i kulturą Żydów: odsłonięciem tablicy poświęconej Żydom krośnieńskim, modlitwą na cmentarzach, spotkaniami z ocalonymi z Holocaustu i ich rodzinami, czytaniem przez młodzież relacji ocalałych z Holokaustu, projekcjami filmów, wykładami, wystawami i koncertami muzyki żydowskiej. 26 stycznia, podczas krośnieńskich obchodów, ofiary Holocaustu uczczone zostały na miejscowym kirkucie, a w miejscu krośnieńskiego getta odsłonięta została tablica poświęcona tamtejszym Żydom. Podczas spotkań w Muzeum Podkarpackim i Muzeum Rzemiosła swoje wspomnienia wygłosili Żydzi związani z Krosnem, odbył się wykład dr hab. Elżbiety Rączy pt. „Polacy ratujący Żydów w Krośnie i regionie krośnieńskim”, a krośnieńska młodzież odczytała relacje ocalałych z Holocaustu. W sam Dzień Pamięci o Ofiarach Holokaustu, 27 stycznia 2015 r., uczczona została pamięć Żydów na rzeszowskim kirkucie, a na Uniwersytecie Rzeszowskim przedstawione zostały relacje ocalonych z Holokaustu i ich rodzin, odbyły się promocja książki dr hab. Elżbiety Rączy Zagłada Żydów w dystrykcie krakowskim w latach 1939–1945 oraz wykład dr. Grzegorza Berendta pt. „Instytucjonalna grabież: Żydzi w działaniach władz okupacyjnych na Polesiu w latach 1939–1943”.   Uwieńczeniem obchodów, jak co roku, było nabożeństwo w rzeszowskim kościele farnym, nawiązujące do Dnia Judaizmu w Kościele Katolickim w Polsce, połączone z odczytaniem nazwisk Polaków z Rzeszowszczyzny zamordowanych za pomoc niesioną Żydom oraz Żydów, którzy ponieśli śmierć wraz z nimi.

28 stycznia 2015 r. podczas nabożeństwa w Opactwie Jarosławskim również zostały odczytane listy z nazwiskami Żydów, którzy zginęli podczas eksterminacji, oraz Polaków ukrywających ich. Uczestnicy spotkania zapalili znicze i odmówiony został kadisz w symbolicznym miejscu straceń Żydów podczas II wojny światowej przy murach Jarosławskiego Opactwa. W Jarosławiu podczas okupacji hitlerowskiej zginęło wielu Żydów. Część z nich w 1943 r. Niemcy przenieśli do obozu pracy przy fabryce silników lotniczych w Rzeszowie. Tych, którzy cudem ocaleli, Niemcy osadzili wraz z innymi w więzieniu w klasztorze sióstr benedyktynek. Byli oni torturowani, a następnie rozstrzeliwani pod murem opactwa.   Podczas spotkania w opactwie przedstawiono świadectwa i relacje ocalonych z Holokaustu i ich rodzin. W tym roku oprócz Luci Retman i Judit Elkin, gościła na Podkarpaciu Ora Regev Heuman z Tel Awiwu z mężem Pierrem Heumanem, autorka książki “A rzeka nadal płynie”, której rodzina pochodziła z Lubaczowa oraz Miki i Yoram Basch. Matka Miki pochodziła z Jarosławia, a Miki pragnęła odszukać śladów życia swojej rodziny w tym mieście.   W Centrum Dialogu Między Religiami i Narodami PWSTE w Jarosławiu odbyła się debata studencka prowadzona przez dr hab. Elżbietę Rączy (IPN, UR) i Jakuba Izdebskiego (IPN) pt. „Ocena postaw Polaków wobec Żydów w czasie niemieckiej okupacji”. Goście przedsięwzięcia mogli również obejrzeć wystawy: pamiątek po Żydach dukielskich – stowarzyszenia Sztetl Dukla, oraz „Żydzi na Podkarpaciu” nawiązującą do historii ludności żydowskiej w pięciu miastach, w których odbyły się obchody, autorstwa Joanny Elżbiety Potaczek (UR, PWSTE).   Kolejny dzień obchodów miał miejsce w Kolbuszowej i Lubaczowie. W Kolbuszowej w Zespole Szkół nr 2 została zorganizowana prelekcja pt. „Historia Żydów kolbuszowskich” autorstwa Andrzeja Wesołowskiego – miejscowego kolekcjonera zbiorów i archiwaliów dotyczących kultury i historii Żydów kolbuszowskich. Obchody uwieńczyło uczczenie ofiar Holokaustu na lubaczowskim cmentarzu żydowskim oraz spotkanie z ocalonymi z Holokaustu i ich rodzinami, na którym relacje wygłosiły osoby związane z tym miastem – Lucia Retman i Ora Regev Heuman.