| 2018 |
Biała Podlaska
I Liceum Ogólnokształcące im. Józefa Kraszewskiego
I Liceum Ogólnokształcące im. Józefa Kraszewskiego
| 2018 |
Biała Podlaska to miasto we wschodniej Polsce, gdzie ludność żydowska osiedlała się od XVII wieku; szacuje się, że zamieszkało tam na początku około trzydziestu rodzin. Od XIX wieku Żydzi stanowili większość populacji miasta – ponad 60%. Przed II wojną światową w Białej działało kilka synagog, domów modlitwy czy cmentarzy – niektóre w pierwotnej formie istnieją do dziś, część już nie. W czasie wojny stworzone zostało getto – po jego likwidacji populacja żydowska w Białej skurczyła się niemal do zera. To właśnie tymi wszystkimi miejscami i wydarzeniami zainteresowali się uczniowie I Liceum Ogólnokształcącego im. J.I. Kraszewskiego, którzy wzięli udział w Programie Szkoła Dialogu.
Uczniowie bardzo zaangażowali się w szukanie informacji – odwiedzali bibliotekę, rozmawiali także z mieszkańcami Białej. W całe wydarzenie włączyli osobiście zaproszonych seniorów z Klubu Eureka, którzy pamiętali przedwojenny wygląd miasta i chętnie słuchali tego, co młodzież ma do powiedzenia, zaskoczeni tym ile wie; dzielili się też swoją wiedzą i wspomnieniami. Zaproszono także innych licealistów i nauczycieli.
Jednym z ważnych punktów na trasie spaceru był budynek szkoły muzycznej związanej z rodziną Zylberbergów, przodków Trudy Weisenberger, z którą młodzież jest w kontakcie dzięki pomocy opiekunów. Oprowadzanie uczniowie urozmaicili informacjami o podstawach judaizmu, o rolach i budowie synagogi czy cmentarza.
Uczniowie-przewodnicy zebrali fotografie i przygotowali mapki, które zaprezentowali podczas wycieczki i którymi zainteresowało się lokalne biuro informacji turystycznej. Jako relację z wycieczki stworzono krótki film.
Na zakończenie spaceru przygotowano koszerny poczęstunek, podczas którego kontynuowane były rozmowy, seniorzy przywoływali własne wspomnienia i lokalne opowieści. Podkreślali, że mimo trudności tematu – większość Żydów z Białej Podlaskiej została zamordowana – należy o tym rozmawiać, żeby pamięć o nich trwała.
Uczestnicy projektu zauważyli, że ich znajomość historii miasta i kultury żydowskiej znacznie się poszerzyła, niektórzy chcieliby dowiedzieć się jeszcze więcej, aby móc zwalczać stereotypy i szerzyć tolerancję.
Bardzo podoba mi się idea uświadamiania ludzi o historii Żydów związanych z ich miastem, ponieważ znaczna część społeczeństwa ocenia nie tylko Żydów, ale ogólnie mniejszości narodowe po odgórnie przyjętych stereotypach. Warto mieć okazję do poznania wszystkiego z innej strony, daje to możliwość wyrobienia własnego, niewymuszonego zdania.
Uczestniczka warsztatów
Szkoła: I Liceum Ogólnokształcące im. Józefa Kraszewskiego
Uczniowie: klasa II
Nauczycielka: Monika Kulikowska
Trenerki: Katarzyna Niewczas, Barbara Rostek
Projekt współfinansowany z darowizn osób prywatnych poprzez CAF Canada.
