| 2018 |
Wołomin
I Liceum Ogólnokształcące im. Wacława Nałkowskiego
I Liceum Ogólnokształcące im. Wacława Nałkowskiego
| 2018 |
Do Wołomina, miasteczka w województwie mazowieckim, Żydzi przybywali od XIX wieku. Rozwinęli miejscowość zakładając w niej fabryki, przedsiębiorstwa. W drugiej dekadzie XX wieku ludność żydowska stanowiła już prawie połowę mieszkańców Wołomina. W grudniu 1939 roku utworzono tam getto, które istniało do 1942 roku i którego likwidacja skutkowała zmniejszeniem prawie do zera liczby Żydów z Wołomina. Niektórych z nich zmuszano do pracy w hucie szkła. Po wojnie powróciło do miasteczka kilkudziesięciu Żydów, którzy założyli lokalny Komitet Żydowski.
Pozostałości po żydowskim życiu w miasteczku są niewielkie – synagoga już nie istnieje, cmentarz także nie zachował swojej dawnej formy, nie istnieją już nagrobki.
Na uwagę zasługuje dom im. Zofii i Wacława Nałkowskich, w którym znajduje się muzeum – można w nim oglądać między innymi fotografię przedstawiającą Janusza Korczaka i teksty wydane w jidysz. To w tym budynku, domu rodzinnym autorki „Medalionów”, mieściła się siedziba Judenratu z czasów getta.
Uczniowie II Liceum Ogólnokształcącego im. Wacława Nałkowskiego wzięli udział w programie Szkoła Dialogu.
W ramach lekcji byli na wycieczce śladami Żydów z Wołomina, więc nie zaskoczyły ich informacje o rodzinnej miejscowości, które usłyszeli na spotkaniu projektowym. W ramach Szkoły Dialogu chcieli zrealizować spacer po żydowskim Wołominie z czasów dwudziestolecia międzywojennego. Informacje zbierali w sieci i w publikacjach takich jak Rocznik Wołomiński. Ostatecznie spacer konkursowy się nie odbył, ale uczestnicy projektu i tak podkreślają, że czegoś się nauczyli, zdobyli nowe doświadczenia. W spacerze treningowym podczas zajęć wzięli udział uczniowie z równoległej klasy i nauczyciele.
Portal France24 włączył do dokumentu przygotowanego z okazji rocznicy Powstania w Getcie Warszawskim fragmenty nagrań z zajęć licealistów z Wołomina z trenerkami Forum Dialogu.
W ramach działań zorganizowali spotkanie z lokalnym emerytowanym nauczycielem, Tadeuszem Kilakiem, który opowiedział o przedwojennym Wołominie, zwracając szczególną uwagę na ludność żydowską zamieszkującą w tym czasie miasteczko. Jedna z uczestniczek zajęć powiedziała, że nie miała wcześniej pojęcia o wołomińskim getcie; chce postarać się o tablicę upamiętniającą.
Bardzo podoba mi się idea uświadamiania ludzi o historii Żydów związanych z ich miastem, ponieważ znaczna część społeczeństwa ocenia nie tylko Żydów, ale ogólnie mniejszości narodowe po odgórnie przyjętych stereotypach. Warto mieć okazję do poznania wszystkiego z innej strony, daje to możliwość wyrobienia własnego, niewymuszonego zdania.
Uczestniczka warsztatów
Szkoła: I Liceum Ogólnokształcące im. Wacława Nałkowskiego
Uczniowie: klasa II, humanistyczna
Nauczycielka: Magdalena Janik
Trenerki: Anna Desponds, Zuzanna Piechowicz
Projekt sfinansowany ze środków Friends of the Forum, Conference on Jewish Material Claims Against Germany oraz darowizn od osób prywatnych i instytucji wspierających Forum Dialogu w Polsce i za granicą.
Dziękujemy Conference on Jewish Material Claims Against Germany (Claims Conference) za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu. Poprzez restytucję mienia ofiar Holokaustu, Claims Conference wspiera organizacje na całym świecie w działaniach edukacyjnych na temat Holokaustu oraz na rzecz zachowania pamięci o ofiarach Zagłady.
