• Szkoła Dialogu

    Przekraczamy granice pamięci

Tuczno to niewielkie miasto położone w województwie zachodniopomorskim. Początki osadnictwa żydowskiego na jego terenie datuje się na XVII wiek. Najwięcej Żydów mieszkało tu na początku XIX wieku – w 1804 r. było to 241 osób, co stanowiło ponad 25 procent liczby wszystkich mieszkańców miasta. W XX wieku liczba Żydów w Tucznie znacznie zmalała. Podczas „nocy kryształowej” z 9 na 10 listopada 1938 r. hitlerowscy bojówkarze splądrowali tutejsze żydowskie sklepy. Wedle niektórych źródeł spalona miała wówczas zostać miejscowa synagoga. Żydowskich mężczyzn wysłano do obozu koncentracyjnego Sachsenhausen. Według spisu z 1939 r. w Tucznie mieszkało już zaledwie 7 Żydów. Po 1940 r. zostali oni zapewne wywiezieni do obozów lub gett na terenie okupowanej Polski. Jedynym zachowanym obiektem związanym z życiem żydowskim, który przetrwał wojnę jest cmentarz znajdujący się w południowo-zachodniej części miasta, na wzniesieniu przy ul. Młyńskiej. Przypuszczalnie powstał on w XVII wieku, a zachowane nagrobki pochodzą z XVIII i XIX stulecia. I choć uległ daleko posuniętej dewastacji, do dziś w jego obrębie przetrwało kilkanaście stel z granitu i piaskowca oraz fragmenty kamienno-ceglanego muru. Obiekt jest wpisany do wojewódzkiego rejestru zabytków nieruchomych.

Cmentarz będzie zapewne jednym z obiektów, które pojawią się na trasie wirtualnego spaceru śladami społeczności żydowskiej Tuczna, wieńczącego projekt uczniów i uczennic Szkoły Podstawowej im. Wedlów-Tuczyńskich. Grupa, która bierze udział w projekcie składa się z dość zintegrowanych ze sobą osób, uczęszczających do jednej klasy. Część z nich interesuje się historią i posiada dużą wiedzę historyczną. Przed warsztatami Szkoły Dialogu uczniowie i uczennice mieli już okazję wziąć udział w zajęciach dotyczących historii żydowskiej. Prowadziła je pani Małgorzata, zaangażowana nauczycielka, potrafiąca zmotywować klasę i zjednać sobie lokalną społeczność. To z jej pomocą, a także przy wsparciu trenerek – Katarzyny Czubińskiej i Karoliny Ufy – uczniowie i uczennice zrealizują projekt upamiętniający tuczyńskich Żydów.

Projekt Szkoła Dialogu jest realizowany z dotacji Programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego z Funduszy EOG.