| 2018 |
Lubawa
Zespół Szkół w Lubawie
Zespół Szkół w Lubawie
| 2018 |
Jesienią 2018 roku odbyły się warsztaty Szkoły Dialogu w Zespole Szkół im. Broniewskiego w Lubawie. W zajęciach wzięli udział chętni uczniowie z różnych klas, zarówno z liceum jak i z technikum ekonomicznego. Wspólnie przygotowali wycieczkę, na którą zaprosili swoich szkolnych kolegów i koleżanki. Nie mieli łatwego zadania ponieważ Lubawie nie zachowały się żadne żydowskie zabytki. Pokazali więc miejsca, gdzie kiedyś coś było, np. synagoga niedaleko Placu Zamkowego, i osiedle wybudowane na terenie „nowego” cmentarza żydowskiego.
Wskazali też drogę do „starego” osiemnastowiecznego kirkutu na Fijewskiej Górce pod miastem, gdzie zachowało się kilka mocno zniszczonych macew.
W czasie poszukiwań w archiwum, bibliotece i urzędzie miasta uczniowie znaleźli sporo dokumentów i przedwojennych zdjęć. Rozmawiali też z mieszkańcami, między innymi z zapalonym lokalnym historykiem. Dzięki temu udało im się odtworzyć skrawki historii miejscowych Żydów.
Do 1918 roku była to dość liczna grupa, jednak kiedy Lubawa stała się częścią odrodzonej po odzyskaniu niepodległości Polski, prawie wszyscy Żydzi zdecydowali się wyjechać do Niemiec. Podczas wycieczki uczniowie opowiedzieli o kilku żydowskich rodzinach i pokazali ich domy, które zachowały się przy Rynku i na ulicy Kupnera. W jednym z nich mieści się obecnie restauracja. Był to dobry pretekst żeby opowiedzieć o kuchni żydowskiej i poczęstować uczestników chałką.
Wycieczka zakończyła się przy budynku Domu Pomocy Społecznej na ul. Grunwaldzkiej.
W czasie wojny mieścił się tam hitlerowski obóz karny dla młodocianych. Tam uczniowie opowiedzieli też o losie Żydówek z założonych w pobliskich wioskach obozów koncentracyjnych, które w w 1944 roku budowały okopy mające spowolnić marsz Armii Czerwonej.
Uczestnictwo w warsztatach i przygotowania do wycieczki, zwłaszcza czytanie listów i pamiętników byłych więźniarek, sprawiło że uczniowie postanowili zadbać o upamiętnienie miejsc związanych z dawnymi żydowskimi mieszkańcami Lubawy. Złożyli do Urzędu Miasta podanie o umieszczenie kilku tabliczek informacyjnych.
Szkoła: Zespół Szkół w Lubawie
Uczniowie: uczniowie z różnych klas
Nauczycielki: Katarzyna Bartkowska, Magdalena Jakubowska, Aleksandra Zimnicka
Trenerzy: Stanisław Niemojewski, Olga Szymańska
Projekt sfinansowany ze środków Friends of the Forum, Conference on Jewish Material Claims Against Germany oraz darowizn od osób prywatnych i instytucji wspierających Forum Dialogu w Polsce i za granicą.
Dziękujemy Conference on Jewish Material Claims Against Germany (Claims Conference) za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu. Poprzez restytucję mienia ofiar Holokaustu, Claims Conference wspiera organizacje na całym świecie w działaniach edukacyjnych na temat Holokaustu oraz na rzecz zachowania pamięci o ofiarach Zagłady.
