Włocławek

Przy ul. Zduńskiej 8 kiedyś była Żydowska Scena Artystyczna. Przy ul. Królewieckiej 35 – Towarzystwo Gimnastyczno-Sportowe Makabi, a przy Królewieckiej 17 Nowa Synagoga, która została zburzona kilkanaście lat po powstaniu. Teraz na jej miejscu jest blok. Przy ul. Piekarskiej 2, 3, 4 mieszkał Mogenstaler, Reich-Ranicki i mieścił się Żydowski Cech Rzemiosł. Dalej ciągnie się ul. Królewiecka, kiedyś z Talmud-Torą pod numerem piątym, szkołą dla najuboższych dzieci, a pod czwórką z mykwą, i łaźnią rytualną. Na ul. Stodólnej 70 był szpital żydowski, teraz po prostu już szpital. Na ul. Łęgskiej 54  znajdował się Mizrachi, a zamiast ul. 3 Maja kiedyś była ul. Szeroka. Na ul. Cyganka 8 i 16 były dwie prywatne szkoły żydowskie, a na Żabiej 14 Stara Wielka Synagoga z wieżyczkami i ściennymi malowidłami, zbudowana w stylu mauretańskim, podobno na wzór synagogi drezneńskiej. Ulica Żabia 16 to siedziba byłej Żydowskiej Organizacji Młodzieżowej Haszomer Hacair. Na ul. Kościuszki 9 było kiedyś żydowskie prywatne gimnazjum koedukacyjne.

Mniej więcej tym śladem grupa uczniów z Zespołu Szkół Samochodowych poprowadziła 30-osobową wycieczkę. Na obrzeża miasta, na ul. Nowomiejską 25, gdzie jest cmentarz już nie szli, bo za daleko, za późno i tak w sumie tam nic teraz nie ma. Tylko zawodówka i upamiętnienie w postaci pomnika. Szli z młodszymi kolegami, seniorkami i gośćmi z Izraela. Zaprosili też p. Tomasza Dzikiego, kierownika włocławskiego oddziału Archiwum Państwowego w Toruniu, który opowiedział uczestnikom o wpływie mniejszości narodowych na rozwój przemysłu włocławskiego jeszcze przed wojną. Zaprosili p. Tomasza Wąsika z Muzeum Historii Miasta, który z kolei mówił o mniejszościach narodowych przedwojennego miasta. Była też p. Mirosława Stojak, liderka, pracowniczka archiwum Urzędu Miasta, gość IV warsztatu,  która okazała się dla młodzieży dużym wsparciem, i p. Anna Żeglicz, dyrektorka Włocławskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku.

Uczestnicy projektu Szkoły Dialogu przygotowywali się do wycieczki żmudnie i uparcie. Ktoś nagrał wspomnienia swojej babci, ktoś poszedł do muzeum zdobyć zdjęcia i informacje.

Jedni rodzice  przygotowali wypieki, a inni zdobyli mapy przedwojennego miasta. Wicedyrektorka  postarała się o wsparcie mediów, żeby ludzie słyszeli, że coś się dzieje. W czytelni szkoły uczniowie zrobili wystawę zatytułowaną ,,Przeżyli w pamięci. Śladami włocławskich Żydów”. Wydrukowali też krótkie przewodniki pod tym samym tytułem po żydowskim miasteczku. Rozdawali je uczestnikom wycieczki, zanieśli do włocławskiej informacji turystycznej. Na spotkaniu kilka dni po wycieczce pokazywali zdobyte z trudem wycinanki żydowskie p. Ćwikilińskiej, judaika od zbierającego je ks. Raszewskiego. Było 60 osób, w tym członkowie ziomkostwa Włocławka z Izraela. Uczniowie częstowali hamantaszami, chlebkiem migdałowym i jabłecznikiem. Zaprezentowali swój teledysk, w którym  chłopcy rapują piosenkę napisaną w ramach projektu. Była mała orkiestra, był film z wycieczki. Było poruszenie spotkaniem, zainteresowanie wydarzeniem. Goście wspierali, uczniowie czuli dumę. I zajęli drugie miejsce w konkursie. Coś dobrego jeszcze się we Włocławku wydarzy.

Więcej informacji o Włocławku znajdziesz na stronie Wirtualny Sztetl:

Dziękujemy Conference on Jewish Material Claims Against Germany (Claims Conference) za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu. Poprzez restytucję mienia ofiar Holokaustu, Claims Conference wspiera organizacje na całym świecie w działaniach edukacyjnych na temat Holokaustu oraz na rzecz zachowania pamięci o ofiarach Zagłady.

Dziękujemy Friends of the Forum za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu.