Agnieszka Mysakowska z naszej sieci Liderów Dialogu z Wielunia została laureatką Nagrody im. ks. Stanisława Musiała. Wyróżnienie jest przyznawane przez Klub Chrześcijan i Żydów „Przymierze” osobom zasłużonym dla dialogu chrześcijańsko- i polsko-żydowskiego i pojednania. Nagrodzona została także Małgorzata Międzobrodzka, autorka monografii „Żydzi w Wieliczce. Opowieść dokumentalna”.

Agnieszka Mysakowska uczy młodzież o losach i kulturze Żydów regionu wieluńskiego. Dzięki jej licznym inicjatywom i wycieczkom szkolnym do Izraela oraz współpracy z The Jewish Organization of Wielun in Israel, młodzi Polacy i ich izraelscy odpowiednicy dostrzegają, jak ważna jest droga wzajemnego zrozumienia.

Teresa Jabłońska z sieci Liderów Dialogu wraz z Fundacją Dzieci Wrzesińskich zrealizowała projekt edukacyjny o historii i kulturze Żydów w Polsce. Projekt skierowany był do uczniów i uczennic wrzesińskich szkół oraz seniorów – słuchaczy i słuchaczek Uniwersytetu Trzeciego Wieku, którzy wspólnie uczestniczyli w warsztatach kulinarnych zakończonych degustacją potraw żydowskich. Ponadto we współpracy z władzami miasta i Ośrodkiem Kultury zorganizowano koncert muzyki klezmerskiej. W szkołach przeprowadzono różnorodne działania edukacyjne – młodzież wzięła udział w grze miejskiej i lekcjach o kulturze żydowskiej.

Uczniowie i uczennice mieli także wyjątkową okazję, by osobiście wysłuchać świadków historii oraz uczestniczyć w wycieczkach do lokalnego Muzeum Regionalnego, Muzeów Martyrologii w Poznaniu i Żabikowie oraz Obozu Zagłady w Chełmnie nad Nerem.

Projekt „Historia i kultura Żydów wrzesińskich. Wrzesińska młodzież w miejscach pamięci” został dofinansowany w ramach grantu przyznanego przez Forum Dialogu.

zdjęcia dzięki uprzejmości Teresy Jabłońskiej

Program Liderzy Dialogu wraz z programem grantów i stypendiów jest finansowany ze środków Friends of the Forum, Fundacji LEDOR WADOR oraz darowizn od osób prywatnych i instytucji wspierających Forum Dialogu w Polsce i za granicą. Stypendia na rozwój osobisty są możliwe dzięki środkom zebranym w The David and Anna Dlugie Kliger Scholarship Fund.

W październiku 2022 Forum Dialogu rozpoczęło realizację projektu edukacyjnego „Razem odkrywamy żydowską historię i kulturę”, skierowanego do łączonych grup polskich i ukraińskich uczniów i uczennic. Szkoły biorą udział w wycieczkach do instytucji zajmujących się historią i dziedzictwem polskich Żydów: Żydowskiego Muzeum Galicja w Krakowie, Bramy Grodzkiej – Teatru NN w Lublinie oraz Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie. Młodzież zwiedza wystawy stałe oraz bierze udział w warsztatach edukacyjnych i spacerach z przewodnikami. Jak dotąd do projektu zakwalifikowaliśmy 26 grup złożonych z 707 uczniów i uczennic, w tym aż 204 z Ukrainy.

Młodzież z Przemyśla, Grybowa, Dębicy, Trzebini i Krakowa odbyła wycieczkę do krakowskiego Muzeum Galicja, uczniowie i uczennice z Tomaszowa Lubelskiego i Świdnika odwiedzili Bramę Grodzką, a z Grójca i Kwidzyna – Muzeum POLIN. Na mapie projektu są jeszcze szkoły z Legionowa, Białegostoku, Wrześni, Obrzycka, Wągrowca, Ełku, Sobkowa, Swarzędza, Brześcia Kujawskiego, Wyszogrodu, Warszawy, Sokołowa Podlaskiego, Skierniewic, Serocka oraz Puław. Projekt cieszy się dużym zainteresowaniem, dlatego przewidujemy kontynuację w semestrze wiosennym. Najlepszą rekomendacją są dla nas pozytywne relacje nauczycieli i nauczycielek.

Wyjazd miał ogromny walor edukacyjny i integracyjny (…). Sami uczniowie podsumowali, że była to super wycieczka i już pytają o następną.

Małgorzata Andrychowicz z Grójca

fot. Małgorzata Andrychowicz, Wiktoria Ładyko, Aneta Święs, Maria Ficak

Uczniowie i uczennice odwiedzający Żydowskie Muzeum Galicja w Krakowie mieli okazję poznać wystawę główną „Śladami Pamięci”, przedstawiającą współczesne spojrzenie na żydowską przeszłość Polski. Następnie wzięli udział w warsztatach „Mozaika polsko-ukraińska-żydowska”, mających umacniać postawy tolerancji i otwartości oraz budować pozytywne skojarzenia z różnorodnością. Jedna z grup zamiast warsztatów wybrała spacer po krakowskim Kazimierzu – jednej z najlepiej zachowanych dzielnic żydowskich w Europie – gdzie wraz z przewodnikiem odkrywała materialne dziedzictwo polskich Żydów.

W Bramie Grodzkiej – Teatrze NN w Lublinie grupy zwiedzały wystawę „Lublin. Pamięć Miejsca”. Uczniowie i uczennice obejrzeli zebrane fotografie i zapoznali się z historiami mieszkańców i mieszkanek dzielnicy żydowskiej.

Następnie wzięli udział w warsztatach „Wprowadzenie do kultury żydowskiej”, podczas których poznawali zwyczaje, historię i tradycje żydowskie oraz próbowali swoich sił w odczytywaniu hebrajskich wyrazów.

Młodzież odwiedzająca Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie zwiedziła wystawę stałą. Wszyscy podkreślają, że największe wrażenie wywarła na nich rekonstrukcja synagogi w Gwoźdźcu oraz galeria „Miasteczko”. Edukatorki z Muzeum POLIN przeprowadziły również warsztaty o kulturze żydowskiej. Dzięki kartom pracy i zadaniom na nich umieszczonym uczniowie i uczennice mogli wykorzystać wiedzę zdobytą podczas zwiedzania wystawy.

Projekt realizowany jest w partnerstwie z Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN, Żydowskim Muzeum Galicja i Bramą Grodzką – Teatrem NN oraz we współpracy z biurem podróży Wygoda Travel.

Z wielką radością informujemy, że laureatką konkursu Nagroda POLIN 2022 została Katarzyna Łaziuk, aktywistka z naszej sieci Liderów Dialogu z Mińska Mazowieckiego! Wyniki ósmej już edycji konkursu organizowanego co roku przez Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN zostały ogłoszone wczoraj podczas uroczystej gali w Muzeum. Jury konkursu doceniło Katarzynę Łaziuk za działania na rzecz pamięci o wielokulturowej przeszłości Mińska Mazowieckiego, inicjatywy edukacyjne, utrwalanie materialnego dziedzictwa żydowskiego oraz odbudowę więzi z potomkami mińskich Żydów. Zachęcamy do obejrzenia wywiadu z mińską Liderką Dialogu, nagranego przez nas w 2021 roku, w którym dzieli się ona swoimi motywacjami i opowiada o podejściu do aktywizmu, które wypracowała przez lata.

Zespół Sądeckiego Sztetla (krótki film o ich działaniach i motywacjach można obejrzeć tutaj) oraz Zespół Szkół w Krzepicach (o ich działaniach w ramach programu Szkoła Dialogu w 2014 roku można przeczytać tutaj) otrzymali wyróżnienia. Izabela Sekulska z Mielca i Michał Szaflarski z Czarnego Dunajca, także należący do naszej sieci, byli wśród nominowanych. I to nie koniec dobrych wiadomości – kolejni członkowie i członkinie sieci Liderów Dialogu, Karolina Jakoweńko, Piotr Jakoweńko i Dariusz Walerjański z Fundacji Brama Cukermana otrzymali Nagrodę Specjalną za swoje działania na rzecz przywracania i ochrony pamięci Żydów polskich w Zagłębiu Dąbrowskim oraz Żydów Górnośląskich. Dla wszystkich wymienionych – serdeczne gratulacje!

Wiceprezeska Forum Dialogu Zuzanna Radzik była wśród mówczyń zaproszonych na „Forum społeczeństwa obywatelskiego na rzecz walki z antysemityzmem i wspierania życia żydowskiego”. Ta inicjatywa Komisji Europejskiej, odbywająca się w dniach 16-17 listopada, ma na celu budowę mostów, promocję dialogu, tworzenie synergii i maksymalizowanie efektów wspólnych projektów finansowanych ze środków UE, a zaproszeni do niej zostali przedstawiciele i przedstawicielki Komisji, społeczności żydowskich i organizacji wspierających rozwój społeczeństwa obywatelskiego. Zuzanna Radzik wzięła udział w panelu „Edukacja o antysemityzmie, życiu żydowskim i Zagładzie” wraz z urzędniczkami Komisji Hristiną Petkovą i Johannesem Börmannem oraz Myrtą Heleną Pertsinidi, koordynatorką unijnych programów z Jugend & Kulturprojekt e.V.

Cieszymy się, że wiceprezeska Forum Dialogu mogła podzielić się wiedzą i doświadczeniem fundacji i wesprzeć dyskusję na te ważne tematy.

Pełną listę uczestniczek i uczestników „Forum społeczeństwa obywatelskiego na rzecz walki z antysemityzmem żydowskiego” wraz z biogramami można zobaczyć tutaj.

Mamy przyjemność ogłosić, że rozpoczęliśmy projekt edukacyjny „Razem odkrywamy żydowską historię i kulturę”, który kierujemy do polsko-ukraińskich i ukraińskich grup uczniów i uczennic w bieżącym roku szkolnym. W ramach projektu szkoły mogą ubiegać się o sfinansowanie wyjazdu grupy uczniowskiej do jednej z trzech instytucji zajmujących się historią i kulturą żydowską: Żydowskiego Muzeum Galicja w Krakowie, Bramy Grodzkiej – Teatru NN w Lublinie lub Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie.

Ideą, która przyświecała nam przy tworzeniu projektu, jest umożliwienie integracji i wspólnej edukacji polskich i ukraińskich grup uczniów i uczennic w tym trudnym okresie oraz budowanie wśród nich postaw otwartości na inne kultury, religie i otaczający świat. O szczegółach rekrutacji i przebiegu projektu można przeczytać tutaj.

9-11 września odbyło się seminarium, podczas którego grupa przedstawicieli środowisk chrześcijańskich skupiła się na strategii dla relacji chrześcijańsko-żydowskich w Polsce.

Okazją do spotkania była 75. rocznica konferencji w Seelisbergu, przełomowego spotkania europejskich chrześcijan, którzy w 1947 roku zebrali się aby rozmawiać o tym, co w dziedzictwie chrześcijaństwa umożliwiło antysemityzm i Zagładę. Dziesięć punktów, które stworzyli podczas tej konferencji, stało się programem naprawy relacji chrześcijańsko-żydowskich na wiele lat.

Podczas organizowanego przez Forum Dialogu seminarium uczestnicy i uczestniczki rozmawiali o tym, na ile postulaty wpisują się w obecną rzeczywistość Kościoła, a także jakie działania są potrzebne, aby skutecznie poprawiać relacje chrześcijańsko-żydowskie. Wypracowane pomysły będą dla uczestników i uczestniczek punktem odniesienia do działania na tym polu. Seminarium stanowiło jednocześnie okazję do konsultacji dla Forum Dialogu, które sieciując osoby zaangażowane w dialog polsko-żydowski, chciałoby dawać wsparcie również tym, którzy angażują się w dialog z perspektywy wiary.