Dominika Złakowska-Cieślak

Olsztyn

Liderzy

Kilka lat temu mój mąż artysta został zaproszony do współpracy przy polsko-niemieckim projekcie młodzieżowym organizowanym przez Fundację Borussia w Olsztynie. Grupa uczniów wzięła udział w warsztatach, poznawała dzieje olsztyńskich Żydów oraz historię urodzonego w Olsztynie wybitnego architekta żydowskiego pochodzenia, Ericha Mendelsohna. Na terenie cmentarza żydowskiego młodzi ludzie stworzyli wyrzeźbione w lodzie artystyczne wizje macew. Szczęśliwy traf sprawił, że wkrótce po projekcie „Lodowy cmentarz” Borussia poszukiwała współpracownika. Tak trafiłam do Domu Mendelsohna, gdzie od prawie czterech lat współpracuję przy realizacji działań kulturalnych i edukacyjnych, promujących dialog wielokulturowy, w tym kulturę i dziedzictwo olsztyńskich Żydów oraz dialog polsko-żydowski.

Jestem koordynatorką programu kulturalnego w Fundacji Borussia, która opiekuje się olsztyńskim cmentarzem żydowskim oraz żydowskim obiektem – Bet Taharą projektu Ericha Mendelsohna. W ciągu ostatnich 10 lat Borussia zaadaptowała go na Centrum Dialogu Międzykulturowego Dom Mendelsohna, miejsce edukacji obywatelskiej i niezależnej kultury, w którym przez cały rok odbywają się wydarzenia przybliżające dorobek architekta, wielokulturową historię Olsztyna i regionu, promujące dialog międzykulturowy.

Moje działania w sprawach polsko-żydowskich są bardzo szerokie. Oprócz codziennych obowiązków związanych z opieką nad cmentarzem, nieustannie poszukujemy środków niezbędnych do utrzymania budynku Bet Tahary oraz jego dalszej rewitalizacji. W tym celu organizujemy zbiórki i aukcje dzieł sztuki, których dochód przeznaczany jest w całości na utrzymanie i wyposażenie budynku.

Stale podejmujemy również działania edukacyjne promujące dialog polsko-żydowski. W ramach cyklu „Lekcje Dialogu” co roku organizujemy kilkadziesiąt spotkań dla uczniów i studentów z Olsztyna i regionu, w ramach których opowiadamy o wielokulturowej przeszłości miasta, historii olsztyńskich Żydów oraz życiu i twórczości światowej sławy architekta żydowskiego pochodzenia urodzonego w Olsztynie – Ericha Mendelsohna. Przez wiele lat organizowaliśmy Dni Kultury Żydowskiej w Olsztynie – coroczne spotkania poświęcone dialogowi polsko-żydowsko-niemieckiemu. Obecnie wydarzenie to kontynuujemy w rozszerzonej formule pod nazwą Festiwal Mendelsohna. Oprócz naszych stałych cyklów, co roku staramy się zaproponować jakieś nowe działanie, w 2017 roku będą to warsztaty dla organizacji i instytucji z Polski i z Niemiec, na co dzień zajmujących się żydowskim dziedzictwem, pod nazwą „Miejsce i pamięć”.

Jestem szczęśliwa, że mogę robić to, co robię. Historia mojego miasta jest bardzo skomplikowana. Po roku 1945, kiedy Allenstein stał się polskim Olsztynem, mieszkańcy miasta wymienili się praktycznie w stu procentach. Tym ważniejsze wydaje mi się kultywowanie pamięci o dawnej społeczności miasta, w tym o jego żydowskich mieszkańcach. W trakcie swoich codziennych spotkań z młodzieżą widzę, jak wielkim odkryciem jest dla nich informacja, że budynki, które mijają na co dzień, mają wielokulturową historię. Dzięki naszym działaniom na rzecz rewitalizacji obiektu Bet Tahary i opiece nad cmentarzem Olsztyn zaczynają odwiedzać również potomkowie Żydów pochodzących z Allenstein. Przez lata nie mieli oni do czego wracać – teraz na mapie miasta jest punkt, który jasno przypomina o historii gminy żydowskiej w moim mieście.

Działania

Dominika Złakowska-Cieślak

Olsztyn

kontakt:
dominika.zlakowska-cieslak@liderzydialogu.pl