Urszula Mróz

W ramach Szkoły Dialogu w 2012 r. młodzież Gimnazjum nr 5 im. Jana Kochanowskiego w Koninie przygotowała grę miejską dla uczniów swojej szkoły. Działanie poprzedzone było studiowaniem dostępnych materiałów źródłowych i literatury przy wsparciu instytucji zajmujących się przybliżaniem lokalnej historii, spotkaniami z regionalistami i poznawaniem miejsc związanych z przedwojenną społecznością żydowską. W czasie jednej z wędrówek śladami żydowskimi, ktoś z grupy wpadł na pomysł tytułu projektu „Odczytać kamienie”. Jak zauważył, została przerwana cisza kamieni – niemych świadków obecności konińskich Żydów –uczniowie pomogli przemówić budowlom. Projekt został nagrodzony pierwszym miejscem. W 2016 r. kolejny rocznik gimnazjalistów przygotował grę miejską „Dawno temu w Koninie” według własnego scenariusza dla uczniów konińskich podstawówek.

Dwukrotnie konińscy gimnazjaliści uczestniczyli w ogólnopolskim programie „Pamięć dla przyszłości” organizowanym przez m.in. Stowarzyszenie „Dzieci Holocaustu” i Żydowski Instytut Historyczny. Edycja w roku szkolnym 2011/2012 przebiegała pod tytułem „Relacje polsko-żydowskie”. Zadaniem uczniów było przygotowanie przedstawienia, aby uczcić „Dzień Pamięci o Holokauście i przeciwdziałaniu zbrodniom przeciwko ludzkości”. Młodzież wystawiła spektakl „Sen Marii” o Magdalenie z Leszczyńskich Ejzen i jej córce Marii – konińskich Żydówkach, które jako jedne z nielicznych przeżyły Zagładę i powróciły do Konina. W czasie warsztatów uczniowie pracowali nad postaciami na podstawie wspomnień Marii Leszczyńskiej-Ejzen„Cała jestem ztamtego świata“ i reportażu Hanny Krall „Spis rzeczy”.

W kolejnej edycji programu w 2013 r. grupa młodzieży zrealizowała projekt „Klisze pamięci”. Działanie wynikało z potrzeby opowiedzenia o żydowskiej społeczności z perspektywy jednostkowych losów, aby historia bezimiennej zbiorowości zyskała twarz konkretnych ludzi. Efektem końcowym było zorganizowanie spaceru z elementami inscenizacji. Projekt otrzymał drugą nagrodę w kategorii gimnazjów.
Udział w „Szkole równego traktowania” Fundacji Centrum im. prof. Bronisława Geremka i Otwartej Rzeczpospolitej zaowocował realizacją projektu „Tolerancja na językach”, podczas którego uczniowie Gimnazjum nr 5 im. Jana Kochanowskiego uczyli się o inności i uświadamiali sobie oraz innym, jak przeciwdziałać dyskryminacji i związanej z nią przemocy.

Odbyły się warsztaty antydyskryminacyjne dla szkolnych liderów. Tydzień Kobiet, w czasie którego uczniowie przygotowali kampanię w szkole i akcje happeningowe, aby uwrażliwić na równe traktowanie kobiet i mężczyzn w różnych dziedzinach życia. Zorganizowano akcję malowania haseł równościowych w okolicy szkoły, aby zwrócić uwagę mieszkańców na problem dyskryminacji. Nagrano Żywą Bibliotekę, a dla najmłodszych dzieci z zaprzyjaźnionego przedszkola przeprowadzono lekcję o tolerancji.