Anna Włodek

Warsztaty dla uczniów i uczennic mają dwie części – pierwsza z nich odbywa się na cmentarzu żydowskim przy ul. Gliwickiej w Tarnowskich Górach, druga w szkole. Ich celem jest zainteresowanie licealistów nie tylko wielokulturową przeszłością miasta, ale też judaizmem i kulturą żydowską w ogóle. Podczas warsztatów staram się dotknąć wielu aspektów żydowskiej tożsamości tak, by jak najwięcej osób usłyszało podczas zajęć coś, co zachęci ich do dalszych poszukiwań, lektur, spotkań. Na cmentarzu zaczynam od krótkiego zapoznania uczniów i uczennic ze specyfiką i historią miejsca, w którym się znajdują. Wyjaśniam znaczenie cmentarza dla religijnych Żydów, zapoznaję z obowiązującymi na nim zasadami zachowania. Następnie rozdaję materiały pomocnicze z zapisanymi po hebrajsku i przetłumaczonymi na polski najczęstszymi fragmentami inskrypcji nagrobnych i daję uczniom i uczennicom czas na odnalezienie macew, których napisy są w stanie odcyfrować.

Proszę też o zrobienie zdjęć symboli, których znaczenie jest dla nich niejasne. O wszystkim później rozmawiamy, dzielimy się zdobytą wiedzą i wątpliwościami. W pewnym sensie „poznajemy” przynajmniej niektórych zmarłych leżących na tarnogórskim cmentarzu. W materiałach pomocniczych znajduje się też fragment kalendarza, który pozwala nam umiejscowić dzień spaceru w tradycyjnym kalendarzu żydowskim. Ponieważ warsztaty odbywają się zawsze na przełomie września i października, jest to doskonała okazja, by opowiedzieć albo o Rosz ha-Szana, albo o Jom Kippur. Rozmowa o świętach ma swój ciąg dalszy w szkole, gdy – korzystając z materiałów opracowanych przez kolejne roczniki uczniów i uczennic działających w Kole Dialogu Międzykulturowego oraz internetu – omawiamy temat współczesnego życia żydowskiego w Polsce.