Kazimierz Dolny

Gminny Zespół Szkół

Na pierwszym warsztacie Szkoły Dialogu, jaki w kazimierskim gimnazjum zorganizowało Forum Dialogu, uczniowie potrafili zaledwie wskazać, gdzie w ich mieście znajdowała się synagoga oraz kirkut. Nie potrafili jednak zbyt wiele powiedzieć o tych miejscach. Nie wiedzieli też wiele o kazimierskich Żydach. A przecież gmina w Kazimierzu Dolnym uznawana jest za jedną z najstarszych na Lubelszczyźnie. Miasto zresztą słynie z otwartości na wielokulturowość, bo już w XVII w. osiadali się w nim zarówno Żydzi, jak i Ormianie czy Grecy. Do II wojny światowej Żydów w Kazimierzu Dolnym było wielu – 64 proc. mieszkańców miasteczka. Potem przesiedleni do getta umierali z głodu, na tyfus czy w wyniku rozstrzelania. Getto przestało istnieć w 1942 r.

Uczniowie coraz bardziej chłonęli wiedzę i coraz aktywniej uczestniczyli w warsztatach. Dyskutowali na różne, czasem dość trudne tematy. Pytali o obyczaje Żydów, ich religię. W Kazimierzu Dolnym pojawił się przecież ruch chasydzki, a jego czołową postacią był cadyk Ezechiel ben Cwi-Hirsz Taub, uczeń Widzącego z Lublina. Teraz już o nim wiedzą.
Na spotkaniu z ekspertem poznali wiele anegdot i historii dotyczących przedwojennego Kazimierza. To właśnie w międzywojniu społeczność żydowska rozwijała się prężnie. Powstała tu wówczas biblioteka żydowska, żydowskie kluby sportowe Makabi i Sztern oraz kasa zapomogowa.

Otwierano też prywatne szkoły żydowskie, m.in. szkołę hebrajską, powstałą z inicjatywy kazimierskich syjonistów – organizacji szczególnie silnej w Kazimierzu. W mieście i jego okolicach nakręcono dwa filmy popularne wśród społeczności żydowskiej na całym świecie: Dybuk oraz Jidł mitn fidł. Każda nowa informacja mocno motywowała młodzież do pracy nad projektem finałowym – wycieczką zorganizowaną śladami kazimierskich Żydów, ale i wokół obecności Żydów tu i teraz. Szukali więc informacji w bibliotekach, przeprowadzili kilka rozmów ze starszymi mieszkańcami miasta. O samym wydarzeniu powiadomili zaś lokalne media, rozwiesili w mieście plakaty. Przyszło więc wielu gości, wśród nich mieszkańcy, radni, lokalni dziennikarze, a nawet turyści.
Gimnazjaliści zaprowadzili najpierw wszystkich do lapidarium, czyli znajdującego się na nowym cmentarzu żydowskim pomnika zbudowanego z odzyskanych macew.

Potem na boisko szkolne, bo właśnie tam kiedyś był kirkut. Młodzież była bardzo poruszona faktem, że miejsce pochówku kazimierskich Żydów jest obecnie przestrzenią do gry w piłkę. . Głośno wyrażali więc potrzebę zmiany. Poszli jeszcze w miejsce jatki, pod synagogę, miejsce po mykwie. Opowiadali gościom o specyfice architektury dzielnicy żydowskiej. Tłumaczyli trudne terminy związane z kulturą Żydów. Jedna z uczennic opowiedziała o rabinie Taubie, który był kompozytorem wielu standardów klezmerskich, a także członkiem lokalnej orkiestry. Muzyka klezmerska stanowiła więc tło i towarzyszyła uczestnikom wycieczki cały czas, a oni szli zasłuchani.

Całe warsztaty mi się podobały, zmieniły moje nastawienie wobec Żydów, dowiedziałem się rzeczy, których w ogóle nie wiedziałem. Sądzę, że wszyscy wynieśli dużo informacji z naszych spotkań.

Uczestnik warsztatów

Te zajęcia były bardzo interesujące. […] Uczyliśmy się o kalendarzu, świętach, muzyce, były ciekawe zabawy, interesujące rozmowy i dialogi. Dzięki paniom trenerkom zrobiliśmy dość ciekawą wycieczkę po żydowskich zabytkach Kazimierza.

Uczestnik warsztatów

Fajna była wycieczka, ciekawe też były różnorakie gry oraz zabawy – rysowanie planu miasta, oglądanie filmu. Dzięki tym warsztatom dowiedziałam się wielu ciekawych informacji na temat Żydów.

Uczestniczka warsztatów

Kazimierz Dolny

Szkoła:
Gminny Zespół Szkół
Uczniowie:
klasa II b gimnazjum
Nauczyciel:
Marcin Pisula
Ekspertka:
Bożena Gałuszewska
Trenerki:
Ewelina Bartosik, Magdalena Ogieniewska

Więcej informacji o Kazimierzu Dolnym znajdziesz na stronie Wirtualny Sztetl:

Darczyńcy

Dziękujemy Conference on Jewish Material Claims Against Germany (Claims Conference) za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu. Poprzez restytucję mienia ofiar Holokaustu, Claims Conference wspiera organizacje na całym świecie w działaniach edukacyjnych na temat Holokaustu oraz na rzecz zachowania pamięci o ofiarach Zagłady.

logo 2

Dziękujemy Friends of the Forum za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu.

FOF właściwe