• Szkoła Dialogu

    Przeszłość kluczem do przyszłości

Czym jest projekt realizowany w ramach programu Szkoła Dialogu?
Cztery spotkania-warsztaty z trenerami naszej Fundacji uwrażliwiają uczniów na zagadnienia związane z tematyką historii, tradycji i kultury Żydów polskich, ze szczególnym uwzględnieniem ich dziedzictwa we własnej miejscowości. Chcemy, by uczniowie zainteresowali się wielokulturową przeszłością swojego miasta, poznali ją, a przez to poczuli się jej współgospodarzami. Warsztaty w aktywny sposób przekazują nową wiedzę, inspirują i zachęcają do działania. Przygotowują także uczniów do realizacji samodzielnego projektu w ich miejscu zamieszkania czy nauki. Praca nad projektem jest narzędziem edukacji nieformalnej, jakie stosujemy podczas naszego programu. Przy jego realizacji uczniowie wykorzystują zdobytą na warsztatach wiedzę i poznane narzędzia. To uczniowie decydują, jaką formę będzie miał ich projekt, co podczas niego przedstawią, dla kogo go zorganizują. Zależy nam, aby projekt był ukoronowaniem pracy uczniów podczas warsztatów, aby prezentował to, co faktycznie z nich zapamiętali, co było dla nich ważne, aby rozwijał umiejętności samodzielnego planowania, działania i pracy w grupie. Dzięki zaangażowaniu w realizację zadania, uczniowie stają się także bardziej wrażliwi na dziedzictwo kulturowe i materialne swojej małej ojczyzny, czują się za nią współodpowiedzialni. Udział w projekcie sprawia także, że uczniowie stają się bardziej świadomi swoich własnych możliwości, zyskują poczucie sprawstwa, zaś dzięki możliwości publicznej prezentacji efektów swojej pracy, otrzymuja także pozytywne wzmocnienie i docenienie ze strony rówieśników i dorosłych, którzy nierzadko są lokalnymi autorytetami.
Podczas kilku lat trwania programu, dzięki analizie realizowanych przez uczestników projektów zauważylismy, że największe efekty przynosiły te działania, w których na pierwszy plan wysuwała się samodzielna praca i inicjatywa uczniów. Wierzymy, że tylko aktywne uczestnictwo, które polega na pełnym zaangażowaniu i samodzielnej inicjatywie każdego członka grupy, może przynieść zmianę postaw, przełamanie stereotypów i pobudzenie chęci działania na rzecz społeczności lokalnej.
Dlatego też w realizacji projektu uczniowskiego niezwykle ważne zadanie odgrywa nauczyciel-opiekun grupy. Jego rola wykracza jednak poza tą tradycyjną formułę przyjmowaną zazwyczaj w murach szkolnych.

Rola nauczyciela podczas realizacji projektu przez uczniów:
– Nauczyciel jest opiekunem. Pomaga uczniom w sprawach technicznych i administracyjnych, np. w organizacji miejsca warsztatów. Czuwa nad całością, jest osobą kontaktową pomiedzy Forum a szkołą.
– Nauczyciel jest doradcą. Radzi uczniom, ale nic nie narzuca, pomaga w szukaniu źródeł, ale nie daje gotowych rozwiązań.
– Nauczyciel jest mentorem. Można zwrócić się do niego o radę, pomoc – zarówno merytoryczną, jak i techniczną. Pomaga uczniom w weryfikowaniu wiarygodności informacji.
– Nauczyciel motywuje uczniów do pracy, zachęca ich do podejmowania działań i realizacji projektu.
– Nauczyciel jest przede wszystkim wsparciem dla uczniów. Towarzyszy im przy realizacji projektu, śledzi działania swoich podopiecznych. Aktywnie włącza się jednak do działania dopiero wtedy, kiedy młodzież o to prosi lub tego potrzebuje.

Czego nauczyciel powinien unikać podczas realizacji projektu:
– Nauczyciel nie jest inicjatorem. Nie wymyśla i nie tworzy projektu. Inicjatywa należy do uczniów.
– Nauczyciel nie jest egzaminatorem. To uczniowie decydują, jaką wiedzę wykorzystają w swoim projekcie i jaką ich działanie przybierze formę. Nauczyciel nie ocenia efektów pracy uczniów, projekt nie jest sprawdzianem.
– Nauczyciel nie jest liderem. Lider bądź liderzy, powinni zostać wyłonieni przez uczniów. To lider-uczeń czuwa nad realizacją zadań, stoi na czele grupy, w razie kłopotów zwraca się do nauczyciela o pomoc.