Głogów

I Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Krzywoustego

Głogów – poniemieckie miasto na zachodzie Polski. Gdy spojrzeć wstecz, od początku swej historii często zmieniało właścicieli. Początkowo, w XIII w., rządzili tu  Piastowie śląscy. W tym czasie w Głogowie pojawili się Żydzi. Gdy panowali książęta głogowscy, ludności żydowskiej żyło  się dobrze – miała swoje instytucje, cieszyła się przywilejami. Dzielnica żydowska rozciągała się w pobliżu zamku książęcego. Na uliczkach Nędznej, Odrzańskiej, Pawła i Żydowskiej mieszkali i handlowali. Gorsze czasy nastały za ostatniego Piasta – Jana II Szalonego. Później, w XV w., wielokrotnie dochodziło do pogromów żydowskich, a kiedy  władzę w Głogowie  przejęli Habsburgowie, było jeszcze gorzej. Zaczęły się akcje wysiedlania, wprowadzano upokarzające dekrety, jak np. ten, który nakazywał Żydom naszywać na ubraniu żółte łaty.
Później Głogów znalazł się we władaniu Prus, znów nastały lepsze lata.

Zbudowano synagogę, wzorowaną na tej w Monachium, żydowską szkołę podstawową, powstały organizacje dobroczynne. Kiedy Hitler przejął władzę w Niemczech, zaczął się początek końca… Siłą odbierano ludności żydowskiej sklepy i zakłady, wyrzucano z pracy. Kto mógł – uciekał. W 1938 r. podczas nocy kryształowej spłonęła synagoga. W  czasie wojny głogowskich Żydów wywieziono do obozu w Izbicy i zamordowano. W 1945 r. Głogów został przyłączony do Polski. Do miasta przybyli osadnicy ze wschodu, zastając miasto w zgliszczach. Stare Miasto odbudowano dopiero w latach dziewięćdziesiątych. Do dziś odbudowa nie została ostatecznie ukończona, w mieście nadal stoi wiele ruin, np. kościół św. Mikołaja czy Stary Teatr. Świadczą one o skomplikowanej historii miejscowości i jednocześnie zachęcają do spojrzenia wstecz.

Większość mieszkańców Głogowa to ludzie napływowi, nie mieszkają tu od pokoleń, nie pamiętają przedwojennego miasta. Tematyka warsztatów Szkoły Dialogu jest więc dla głogowskich licealistów zupełną nowością. „Nigdy wcześniej nie wiedziałem nic o kulturze żydowskiej w Głogowie i pewnie nigdy bym się nie dowiedział, gdyby nie Forum Dialogu – mówi jeden z uczniów. Przyznaję, że gdyby nie te warsztaty, raczej nie zainteresowałabym się tym tematem z własnej woli” – dodaje inny. Cztery intensywne spotkania z trenerkami Forum Dialogu, Karolina Kochanowską i Małgorzatą Nowicką dają uczniom ogrom wiedzy, umiejętności, a także chęci do działania. „Sama forma warsztatów była bardzo wciągająca i mogła nam pomóc w rozwijaniu w sobie tolerancji, której niektórym jednak brakuje” – mówi o warsztatach jedna z uczestniczek.

Efektem warsztatów Szkoły Dialogu jest wycieczka szlakiem żydowskiej społeczności miasta przygotowana przez licealistów dla kolegów i koleżanek z innej szkoły.

Uczniowie stają się przewodnikami i prowadzą swych gości pod ratusz i sukiennice głogowskie, do Teatru im. Andreasa Gryphiusa oraz do ruin kościoła św. Mikołaja. Pokazują pomnik upamiętniający spaloną podczas nocy kryształowej synagogę oraz miejsca, w których dawniej znajdowały się żydowskie jatki. Na koniec organizują quiz sprawdzający wiedzę uczestników wycieczki, a zwycięzcy zostają nagrodzeni poczęstunkiem.
Uczniowie tworzą też broszurę informującą o wycieczce, w której opisują synagogę i cmentarze, wyjaśniają, skąd Żydzi przybyli do Głogowa i dlaczego dziś nie spotkamy ich na ulicach miasta. Nagrywają również audioprzewodnik, który może posłużyć turystom zainteresowanym dawnymi mieszkańcami miasta.

Niektórzy uczniowie liczą, że na projekcie się nie skończy: „Mam nadzieję, że wiedzę, którą nabyłam, prawdopodobnie jeszcze poszerzę. Może będę miała okazję pomóc komuś, kto poszukuje informacji o swoich żydowskich przodkach” – mówi Ania, uczennica głogowskiego liceum.

Mam nadzieję, że wiedzę, którą nabyłam, prawdopodobnie jeszcze poszerzę. Może będę miała okazję pomóc komuś, kto poszukuje informacji o swoich żydowskich przodkach.

Ania, uczestniczka warsztatów

Sama forma warsztatów była bardzo wciągająca i mogła nam pomóc w rozwijaniu w sobie tolerancji, której niektórym jednak brakuje.

Uczestnik warsztatów

Nigdy wcześniej nie wiedziałem nic o kulturze żydowskiej w Głogowie i pewnie nigdy bym się nie dowiedział, gdyby nie Forum Dialogu.

Uczestnik warsztatów

Głogów

 

 

Szkoła:
I Liceum Ogólnokształcące im. Bolesława Krzywoustego
Uczniowie:
klasa Ia
Nauczycielka:
Ewa Czaińska
Ekspert:
Antoni Bok
Trenerki:
Karolina Kochanowska, Małgorzata Nowicka

Więcej informacji o Głogowie znajdziesz na stronie Wirtualny Sztetl:

Darczyńcy

Dziękujemy Conference on Jewish Material Claims Against Germany (Claims Conference) za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu. Poprzez restytucję mienia ofiar Holokaustu, Claims Conference wspiera organizacje na całym świecie w działaniach edukacyjnych na temat Holokaustu oraz na rzecz zachowania pamięci o ofiarach Zagłady.

logo 2

Dziękujemy Friends of the Forum za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu.

fof