Kutno

Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kasprowicza

Trudno wskazać dokładną datę przybycia Żydów do Kutna. Może był to wiek XIV, a może XV. Pewne jest to, że do XIX wieku gmina żydowska w Kutnie była już tak liczna, że Żydzi stanowili 70% ogółu mieszkańców miasta. Trudnili się różnymi pracami, jednym wiodło się lepiej, innym znacznie gorzej. Mieli murowaną synagogę, szpital żydowski, a nawet bractwo Chewra Kadisza.

Najsłynniejszym rabinem Kutna był Jehoszua Trunk, znany również jako Star Szyja Trunk. Jednak już od początku XX wieku społeczność żydowska w Kutnie zmniejszyła się na skutek I wojny światowej, emigracji. Potem był Holokaust. Dzisiaj pozostał pomnik w miejscu cmentarza żydowskiego, nazwy kilku ulic i obchodzony rokrocznie Festiwal Szaloma Asza, bo ten wybitny prozaik i dramaturg urodził się właśnie w Kutnie.

Uczniowie z kutnowskiego liceum, którzy wzięli udział w warsztatach Szkoły Dialogu, mieli już podstawową wiedzę na temat historii własnego miasta.

Wiedzieli co nieco o zamieszkującej kiedyś Kutno społeczności żydowskiej. Potrafili też wskazać główne miejsca związane z kulturą żydowską w swojej miejscowości. Ale chcieli dowiedzieć się więcej, dlatego tak chętnie uczestniczyli w zajęciach. Próbowali wyciągnąć jak najwięcej informacji od trenerów Forum. Pytali o zasady koszerności, obyczaje i kulturę Żydów, o żydowskie święta, tradycje. Chcieli wiedzieć, co Żydzi robią w synagodze, jak się modlą. Dopytywali też o współczesny Izrael i o codzienne życie Izraelczyków.

Przygotowali wycieczkę śladami Żydów z Kutna, bo chcieli swoją wiedzą podzielić się z innymi. Pokazać im to, czego sami się dowiedzieli. Jeszcze w ramach przygotowań zrobili zdjęcia wszystkich miejsc, które znalazły się na trasie wycieczki. Takie porównanie – kiedyś, dzisiaj.

fot. M.Jastrzębska, A.Witkowska-Krych

Na zorganizowaną wycieczkę licealiści zaprosili uczniów gimnazjum, a także osoby związane z promocją kultury w mieście. Pragnęli pokazać wszystkim, jak dużą rolę Żydzi odgrywali w przedwojennym Kutnie i jak bardzo społeczność ta przyczyniła się do rozwoju miasta. Nie po raz pierwszy jednak wcielili się w rolę przewodników. Już na ostatnim warsztacie Szkoły Dialogu mieli okazję pokazać żydowskie Kutno grupie liderów społeczności żydowskiej ze Stanów Zjednoczonych. Dzięki temu całe przedsięwzięcie mocno zapadło w pamięć zarówno organizatorom, jak i uczestnikom.

Swój spacer rozpoczęli w miejscu upamiętniającym synagogę, obok której znajdowała się niegdyś mykwa, kahał i szkoła żydowska.

Przeszli następnie na ul. Królewską. Dzisiaj jest to główny deptak w mieście, ale kiedyś mieszkali tu głównie Żydzi. Zatrzymali się jeszcze przy dawnym domu Szaloma Asza. Wycieczka skończyła się w miejscu symbolicznym – przy bramie starej cukrowni przy ulicy Mickiewicza. W czasie II wojny światowej istniało tu getto. Zgromadzono w nim około 8 tysięcy Żydów nie tylko z Kutna, ale i z całego powiatu. W 1942 roku nastąpiła likwidacja getta i wywóz mieszkańców docelowo do obozu zagłady w Chełmie nad Nerem.

W ramach wycieczki młodzież zaprosiła również uczestników do szkoły, gdzie zaprezentowano wystawę na temat przedwojennej historii kutnowskich Żydów. Przygotowała ją we współpracy z Miejską Biblioteką Publiczną.

Dowiedzieliśmy się wielu ciekawych rzeczy o kulturze żydowskiej i poznaliśmy historię miasta od innej strony.

Uczestnik warsztatów

Nigdy nie interesowałam się tą tematyką, więc ćwiczenia pomogły mi dowiedzieć się wiele ciekawych rzeczy. Z własnej woli na pewno na te informacje bym się nie natknęła. Dowiedziałam się również ile jest ciekawych miejsc w naszym mieście związanych z kulturą żydowską.

Uczestniczka warsztatów

fot. M.Jastrzębska, A.Witkowska-Krych

Kutno

Szkoła:
Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kasprowicza
Wyróżnienie:
Wyróżnienie na Gali Szkoły Dialogu 2011
Uczniowie:
klasa humanistyczna
Nauczycielka:
Anna Ambroziak
Eksperci:
Grażyna Baranowska, Janusz Pawlak
Trenerki:
Małgorzata Jastrzębska, Agnieszka Witkowska-Krych

Więcej informacji o Kutnie znajdziesz na stronie Wirtualny Sztetl:

Darczyńcy

Program Szkoła Dialogu w Kutnie został zrealizowany dzięki wsparciu IRENE PLETKI.

Dziękujemy Friends of the Forum za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu.

FOF właściwe