| 2016 |
Piwniczna-Zdrój
Gimnazjum Publiczne w Zespole Szkolno-Gimnazjalnym
Gimnazjum Publiczne w Zespole Szkolno-Gimnazjalnym
| 2016 |
Piwniczna-Zdrój jest położona w województwie małopolskim i liczy około sześć tysięcy mieszkańców. Żydzi przybyli do miasta w XVII wieku. Większość z nich zajmowała się handlem, prowadzili karczmę i wyszynk. Wkrótce za sprawą dekretu „de non tolerandis Judaeis” Żydzi musieli opuścić miasto. Powrócili do Piwnicznej dopiero w XIX wieku. W przededniu II wojny światowej stanowili około 7% mieszkańców Piwnicznej i okolicznych wiosek. W mieście funkcjonował cheder oraz szkoła ludowa, do której chodzili zarówno Żydzi, jak i Polacy.
W pobliżu rynku znajdowała się drewniana synagoga oraz mykwa. W 1940 roku Niemcy osadzili piwniczańskich Żydów w gettach w Nowym i Starym Sączu.
Dzięki warsztatom prowadzonym przez trenerki Forum Dialogu młodzież poszerzyła wiedzę o kulturze i historii Żydów. Uczniowie z zainteresowaniem poznawali współczesne życie żydowskie i jego zróżnicowanie. Ważne były dla nich także rozmowy o złożoności tożsamości.
W trakcie trzeciego warsztatu gimnazjaliści spotkali się z Wandą Łomnicką-Dulak, lokalną aktywistką, poetką i córką Sprawiedliwego wśród Narodów Świata. Opowiadała ona o poruszającej historii swojego ojca Michała Łomnickiego – kuriera, który przeprowadzał Żydów przez granicę. Podczas wojny uratował on ponad dwustu Żydów. Wanda Łomnicka-Dulak mówiła między innymi o trudzie i niejednoznaczności wojennych historii, pokazała także uczniom rodzinne zdjęcia i kopię dyplomu ojca.
15 grudnia uczestnicy projektu zaprosili kolegów i koleżanki z II klasy gimnazjum na finałowe spotkanie. Uczniowie przygotowali film pokazujący najważniejsze miejsca związane z piwniczańskimi Żydami. Z ekranu przemawiali przewodnicy, którzy przybliżali historię i znaczenie danego miejsca.
Jako pierwszy zaprezentowali nieistniejący już dziś cheder. Kolejnym punktem był kirkut. Młodzież mogła zobaczyć kilkanaście zachowanych tam macew. Przewodnik przybliżył także zasady związane z pochówkiem. Następnie gimnazjaliści pokazali miejsce, na którym niegdyś stała synagoga. Uczniowie dowiedzieli się, jak mogła ona wyglądać i jakie pełniła funkcje. Przy ulicy Daszyńskiego przewodnicy zaprezentowali archiwalne zdjęcie piekarni Żyda Szmula i opowiedzieli o jej historii. Kolejnym punktem była dzielnica Hanuszów – znajdowało się tam żydowskie osiedle zwane „małym Paryżem”.
Jako ostatnie przewodnicy pokazali miejsca, w którym przed wojną znajdowała się mykwa i dawny żydowski pensjonat. Na filmie znalazła się także relacja ze spotkania z Wandą Łomnicką-Dulak.
Szkoła:
Gimnazjum Publiczne w Zespole Szkolno-Gimnazjalnym
Uczniowie:
klasy II i III
Nauczyciel:
Tomasz Bołoz
Ekspertka:
Wanda Łomnicka
Trenerki:
Aneta Ceglarek, Katarzyna Czajkowska-Łukasiewicz
Więcej informacji o Piwnicznej znajdziesz na stronie Wirtualny Sztetl:
Dziękujemy Conference on Jewish Material Claims Against Germany (Claims Conference) za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu. Poprzez restytucję mienia ofiar Holokaustu, Claims Conference wspiera organizacje na całym świecie w działaniach edukacyjnych na temat Holokaustu oraz na rzecz zachowania pamięci o ofiarach Zagłady.
Dziękujemy Friends of the Forum za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu.
