Skierniewice

Zespół Szkół Zawodowych nr 2 im. chor. Józefa Paczkowskiego

Wniosek do Komendy Wojewódzkiej Policji, Komendy Miejskiej Policji oraz Urzędu Miasta w Skierniewicach został złożony już miesiąc przed wycieczką. Wreszcie przyszło oczekiwane pozwolenie. 8 czerwca uczniowie ze skierniewickiej zawodówki zabiorą mieszkańców miasta w trasę rowerową szlakiem skierniewickich Żydów.

Wycieczka jest częścią projektu Szkoła Dialogu, odbywającego się tej wiosny w Zespole Szkół Zawodowych nr 2. Podczas serii warsztatów uczniowie, przy wsparciu trenerów, przygotowują wycieczkę śladem żydowskiej społeczności miasta, poznają żydowską kulturę i lokalną historię. A jest o czym opowiadać. Żydowska gmina wyznaniowa powstała w Skierniewicach w 1850 r. po wybudowaniu tu węzła kolei warszawsko-wiedeńskiej. W tym czasie założono cmentarz żydowski, powołano bractwo pogrzebowe, wybudowano drewnianą synagogę, mykwę oraz szkołę religijną. Powstała dzielnica żydowska w granicach ulic: Baraniej (dziś Okrzei), Poprzecznej (Józefa Mireckiego), Rawskiej (św. Stanisława) i Stodolnej (1 Maja). Budowano tam charakterystyczne domy, składające się z lokali sklepowych na dole oraz pomieszczeń mieszkalnych u góry.

Pod koniec XIX w. Skierniewice stały się celem pielgrzymek zwolenników cadyka Szymona Kalisza, który cieszył się opinią cudotwórcy. W okresie międzywojennym Żydzi stanowili jedną trzecią  ludności miasta. Po utworzeniu przez Niemców getta w 1940 r. do Skierniewic przesiedlono ok. 2000 Żydów, tak że ogółem skierniewickie getto liczyło ok. 6500 Żydów.  Zostało zlikwidowane na przełomie marca i kwietnia 1941 r., a jego mieszkańców wypędzono do Warszawy.

Uczniowie  zaangażowali się w odkrywanie żydowskiej historii miasta. Na drugim warsztacie Szkoły Dialogu wpadli na pomysł zorganizowania wycieczki rowerowej. Po zapoznaniu się ze skomplikowanymi procedurami  takiej wycieczki ich zapał na chwilę ustał, szczęśliwie jednak z pomocą przyszły opiekunki projektu – p. Anna Walendzik i p. Beata Nowakowska.

Wspólnie z nauczycielami uczniowie opracowali szczegółowy program wycieczki, trasę oraz regulamin i złożyli wniosek w odpowiednich instytucjach. W połowie maja  spotkali się z p. Edwardem Włodarczykiem – lokalnym historykiem, który podzielił się swoją wiedzą na temat żydowskich mieszkańców Skierniewic.

Podczas trzygodzinnej wycieczki próbnej w maju uczniowie odkryli, że obok cmentarza katolickiego znajduje się zapomniany kirkut. Po zakończeniu warsztatów ich uczestnicy skupili się na dopracowywaniu zaplanowanego wydarzenia i jego promocji. Uczniowie przygotowali kolorowe foldery turystyczne „Wachlarz wspomnień”, zebrali archiwalne zdjęcia dawnych Skierniewic, wypożyczyli sprzęt nagłaśniający, a nawet pozyskali słodycze od sponsorów – Zakładu Cukierniczego „Ciacho”.

8 czerwca rano wszystko było dopięte na ostatni guzik. Ponad 50 osób, pół setki rowerów. Uczestnicy wycieczki ruszyli do Bramy Bombla, na ul. Sienkiewicza, Prymasowską i Senatorską, do dawnych żydowskich zakładów fotograficznych. Do kościoła św. Jakuba, na Rynek, do dawnej bożnicy, mykwy i na teren dawnych koszar wojskowych. Zatrzymali się na ul. Strobowskiej przy starym cmentarzu żydowskim oraz na ul. Granicznej przy nowym cmentarzu żydowskim.

Przy każdym z punktów trasy  dzielili się z uczestnikami wycieczki  różnymi informacjami. Przy Bramie Parkowej  zorganizowano wystawę broni z I wojny światowej, była też możliwość krótkiego zwiedzenia Muzeum Stowarzyszenia Tradycji 26. Skierniewickiej Dywizji Piechoty. Na Rynku uczniowie przygotowali inscenizację skierniewickiego czwartkowego targu, a do uczestników wycieczki wyszedł prezydent miasta p. Krzysztof Jażdżyk, gratulując młodzieży podjęcia się zorganizowania tak trudnego przedsięwzięcia. Na ostatnim przystanku uczniowie Szkoły Dialogu przeprowadzili wśród zebranych quiz dotyczący przekazanej wiedzy, nagradzając uczestników drobnymi upominkami. Po powrocie do szkoły na wszystkich strudzonych jazdą czekał poczęstunek, a potem podsumowanie projektu w szkolnej auli. Uczniowie wyświetlili film przedstawiający ich zaangażowanie w projekt. Spotkanie zakończył koncert pieśni żydowskich w wykonaniu zespołu Green Craft.

Szkoła Dialogu nauczyła mnie szacunku i tolerancji dla osób innego wyznania.

Stefan, uczestnik warsztatów

Skierniewice

Szkoła:
Zespół Szkół Zawodowych nr 2 im. chor. Józefa Paczkowskiego
Wyróżnienie:
Wyróżnienie na Gali Szkoły Dialogu 2015
Wyróżniona Szkoła kontynuująca 2016
Uczniowie:
Szkolny Klub Europejski „Prometeusz”
Nauczycielki:
Beata Nowakowska, Anna Walendzik
Ekspert:
Edward Włodarczyk
Trenerzy:
Franciszek Bojańczyk, Karolina Kochanowska

Więcej informacji o Skierniewicach znajdziesz na stronie Wirtualny Sztetl:

Darczyńcy

Projekt realizowany w ramach programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z Funduszy EOG.

Obywatele

Dziękujemy Conference on Jewish Material Claims Against Germany (Claims Conference) za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu. Poprzez restytucję mienia ofiar Holokaustu, Claims Conference wspiera organizacje na całym świecie w działaniach edukacyjnych na temat Holokaustu oraz na rzecz zachowania pamięci o ofiarach Zagłady.

logo 2

Dziękujemy Friends of the Forum za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu.

FOF właściwe