Krzepice

Biorąca udział w warsztatach młodzież z ogromnym zainteresowaniem chłonęła wiedzę o obyczajowości żydowskiej, o różnych kulturach, które kiedyś tworzyły ich miasteczko. Najbardziej zaciekawiła ich właśnie ta lokalna wielokulturowość, współobecność, a właściwie jej brak. Żydów w Krzepicach przecież już nie ma. Dlatego młodzież tak bardzo chciała dowiedzieć się o ich życiu tu w miasteczku. Na ostatnim warsztacie w ramach Szkoły Dialogu spotkali się z Romualdem Cieślą, autorem książki o historii Krzepic. Opowiedział on licealistom o przedwojennych i wojennych losach mieszkańców miasteczka. Pokazał znalezioną przez siebie mezuzę, pieczęć rabina i świeczniki szabasowe.

Uczniowie z jeszcze większym entuzjazmem podeszli do swojego finalnego projektu – wycieczki śladami krzepickich Żydów, którą zatytułowali „Krzepice – dwie kultury – wspólna pamięć”. Na ten spacer wycieczkę zaprosili uczniów gimnazjum i liceum, burmistrza miasta, proboszcza lokalnej parafii.

Wszyscy przyszli tłumnie. Przyjechał nawet rabin Górnego Śląska oraz przedstawiciele Matzevah Foundation. Punktem wyjścia spaceru był plac przy ul. Solnej, gdzie kiedyś stała tzw. duża synagoga. Przy niej znajdował się swego czasu budynek szkoły żydowskiej, dom rabina oraz mykwa. Uczniowie opowiedzieli gościom trochę o historii tych miejsc. Wszyscy przeszli następnie ulicami żydowskiej dzielnicy. Wiosną 1940 r. w obrębie ulic Rębielskiej, Krakowskiej, Solnej i Dzielnej utworzono otwarte getto, w którym zgromadzono 1,8 tys. Żydów. Kolejnym punktem na trasie wycieczki był rynek, gdzie znajduje się pomnik pamięci żydowskich mieszkańców Krzepic. W 1942 r. Niemcy w dwóch transportach wysiedlili mieszkańców getta, kierując ich do KL Birkenau, pozostali Żydzi trafili do getta w Sosnowcu lub w Częstochowie.

Następnie uczestnicy wycieczki stanęli pod murami synagogi przy ul. Weneckiej 1. Przeszli jeszcze na cmentarz żydowski, na którym znajduje się unikalny na skalę europejską kompleks około 400 żeliwnych macew z połowy XIX w. Idąc tak z miejsca na miejsce, licealiści opowiadali uczestnikom wycieczki historie konkretnych rodzin, które jeszcze przed wojną mieszkały w Krzepicach. Wspominali więc Josepha Shera, Abrahama Bessera, Wolfa Leslaua. Cała trasa wycieczki była przygotowana według autorskiego scenariusza licealistów. Sprzęt nagłaśniający pożyczyła parafia. Jeszcze w trakcie trwania warsztatów Szkoły Dialogu uczniowie z własnej inicjatywy posprzątali kirkut. Od 2008 r. opiekuje się nim właśnie młodzież z Zespołu Szkół w Krzepicach. Pamiętają, żeby nie zapomnieć.

Więcej informacji o Krzepicach znajdziesz na stronie Wirtualny Sztetl:

Dziękujemy Conference on Jewish Material Claims Against Germany (Claims Conference) za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu. Poprzez restytucję mienia ofiar Holokaustu, Claims Conference wspiera organizacje na całym świecie w działaniach edukacyjnych na temat Holokaustu oraz na rzecz zachowania pamięci o ofiarach Zagłady.

Dziękujemy Friends of the Forum za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu.