Białystok

Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących z Oddziałami Integracyjnymi im. Stanisława Staszica

Miejsce po Wielkiej Synagodze w Białymstoku było jednym z ważniejszych punktów wycieczki, którą 27 listopada 2013 r. uczniowie II i III klasy szkoły średniej zorganizowali dla swoich szkolnych koleżanek i kolegów. Tematem była historia Żydów białostockich, lecz także bogata kultura i zwyczaje wyznawców judaizmu. Żydzi stanowili niegdyś większość mieszkańców miasta. Osiedlili się w nim już w XVII w., a w niektórych okresach stanowili blisko 80 proc. mieszkańców. W 1939 r. w Białymstoku funkcjonowało około 100 żydowskich bożnic i domów modlitw. W przededniu  II wojny światowej około 42 proc. całej ludności to Żydzi (według różnych źródeł: od 43  do 60 tys. osób).

Warsztaty, które dla uczniów przeprowadziły trenerki Forum Dialogu, miały na celu nie tylko poszerzyć wiedzę młodzieży na temat historii i kultury społeczności żydowskiej, ale również nauczyć ich większej otwartości na innych. Uczniowie zaczęli więc szukać, dowiadywać się i odkrywać zupełnie nowe oblicze swojego miasta. Zaczęli postrzegać je z nowej, nieznanej im do tej pory perspektywy. Swoją wycieczkę zorganizowali wokół najważniejszych i najciekawszych według nich miejsc. Przygotowując się do niej, sięgnęli do pamiętników, opisów ciekawostek, chcieli stworzyć dla swoich gości najciekawszą trasę opowiadaną jakby własnymi słowami.

Zaprosili uczniów z różnych klas swojej szkoły i prowadząc ich wyznaczonym przez siebie szlakiem, zabrali na spacer śladami białostockich Żydów. Poszli do synagogi Szmuela Mohylewera, na tereny getta, pod budynek ratusza i pod nieistniejące już sklepy żydowskie, na ulicę Icchoka Malmeda, pod VI LO (dawną siedzibę Gimnazjum Białostockiego, do którego chodził m.in. Ludwik Zamenhof, twórca esperanto, i Ignacy Hryniewiecki), dawne kino żydowskie Kinoteatr Apollo, Pałacyk Tryllingów, pod kamienicę czynszową (na wewnętrznym dziedzińcu kamienicy do dziś zachował się żeliwny wspornik lampy z gwiazdą Dawida), do centrum Ludwika Zamenhofa, na ul. Warszawską (gdzie przed wojną znajdowała się Fabryka Tytoniu i Fabryka Włókiennicza oraz Szpital Żydowski, jedna z najnowocześniejszych placówek medycznych w przedwojennej Polsce).

Poszli również w miejsce upamiętniające Wielką Synagogę, o którym dowiedzieli się dopiero podczas pracy nad wycieczką.

Strona organizacyjna angażowała dużą grupę uczniów – każdy z nich w danym punkcie był przewodnikiem dla pozostałych. Część osób robiła też film o wycieczce i jej uczestnikach, część zajmowała się ankietami dla uczestników. Jeszcze inni mieli za zadanie czuwać nad bezpieczeństwem i pilnowaniem porządku, kolejni robili dokumentację fotograficzną. Na zakończenie goście wypełniali ankiety dotyczące ich wrażeń po wycieczce. Potem uczniowie skupili się na przygotowaniu raportu w formie prezentacji o żydowskim Białymstoku. Zmontowali też film.

Moim zdaniem trzeba więcej takich spotkań. Nawet nie przypuszczałam, że aż tylu rzeczy jeszcze o judaizmie i Żydach nie wiem, pomimo że na religii kilka razy był poruszany ten temat. Nie pomyślałam, że w Białymstoku mogło być tak dużo Żydów.

Uczestniczka warsztatów

Zacznę może od tego, że do tej pory nie przywiązywałam wagi do tego, co działo się w moim mieście przed wojną. Słyszałam tylko jakieś opowiadania, ale na tym się kończyło. Forum Dialogu otworzyło mi oczy, uzupełniło wiedzę .

Uczestniczka warsztatów

Białystok

 

Szkoła:
Zespół Szkół Technicznych i Ogólnokształcących z Oddziałami Integracyjnymi im. Stanisława Staszica
Uczniowie:
II i III klasa
Nauczycielki:
Krystyna Michalis, Dorota Sokołowska
Eksperci:
Mark Halpern, Lucy Lisowska, Michael Tobias
Trenerki:
Anna Desponds, Sonia Ruszkowska

Więcej informacji o Białymstoku znajdziesz na stronie Wirtualny Sztetl:

Projekt zrealizowany dzięki wsparciu The Pratt Foundation.

prattfound_logo125px

Dziękujemy Friends of the Forum za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu.

FOF właściwe