| 2015 |
Działoszyn
Zespół Szkół im. Marii Skłodowskiej-Curie
Zespół Szkół im. Marii Skłodowskiej-Curie
| 2015 |
Jest pochmurny, choć ciepły czerwcowy dzień. Na działoszyńskim Rynku rozstawiono sztalugi z przedwojennymi fotografiami miasta. Grupa licealistek ubranych w jednakowe koszulki wita dyrektorkę szkoły, naczelniczkę oświaty z pobliskiego Pajęczna, kierownika Regionalnego Centrum Kultury oraz zebranych mieszkańców miasta. Dziś to uczniowie są przewodnikami i nauczycielami. Podczas warsztatów Szkoły Dialogu zdobyli ogromną wiedzę, którą chcą podzielić się z innymi.
Pierwsza zabiera głos Monika. Opowiada o historii Działoszyna i jego żydowskich mieszkańcach. Mówi, że Żydzi mieszkali w tych okolicach od XVI w., a dwa wieki później stanowili większość ludności miasta (65 proc.).
Snuje opowieść o tym, jak handlowali wełną i solą. Wspomina, że właśnie w Działoszynie wyrabiali przedmioty kultu religijnego, prowadzili karczmy i zakłady krawieckie. Na dawnym Rynku działały trzy żydowskie piekarnie, wytwórnia wody sodowej oraz Bank Zrzeszenia Ludności Narodowości Żydowskiej. Na czarno-białej fotografii pokazuje zebranym, jak wyglądał miejski rynek ponad 100 lat temu. W wyniku bombardowania w czasie kampanii wrześniowej 1939 r. niemal całkowicie miasto zniszczono. Po żydowskiej społeczności pozostało niewiele śladów – jedynie kilka kamieniczek w okolicach Rynku. Jak bardzo różni się on od tego na zdjęciu, każdy już sam oceni.
Z Rynku uczestnicy wycieczki przejdą na teren przy ul. Podłęcznej, na którym stała niegdyś synagoga. Zobaczą zdjęcia nieistniejącej już bóżnicy, usłyszą o zasadach judaizmu i świętach żydowskich. Dalej, na tzw. górce – dawnym cmentarzu żydowskim – Daria i Patrycja opowiedzą o żydowskich obrzędach pogrzebowych, a uczestnicy wycieczki złożą symboliczne kamyki. Na ul. Zamkowej dziewczyny będą mówić o żydowskim szkolnictwie i pokażą odnalezione przez nie zdjęcie przedwojennej żydowskiej klasy krawieckiej. Wycieczka zakończy się w Pałacu Męcińskich, gdzie uczniowie poczęstują zebranych mieszkańców Działoszyna własnoręcznie zrobionymi wypiekami kuchni żydowskiej.
Wspólne tworzenie mapy miasteczka, poznawanie świąt i obrzędów żydowskich oraz praca nad zdobyciem informacji na temat dawnych mieszkańców bardzo uczniów zintegrowały. „Nauczyłam się współpracy w grupie, wyrażania opinii, a co najważniejsze – stworzyliśmy wycieczkę śladami działoszyńskich Żydów” – mówi jedna z uczestniczek warsztatów.
Podczas przygotowań do wycieczki wielu cennych informacji dostarczyło uczniom spotkanie z dyrektorką Zespołu Szkół w Działoszynie p. Dorotą Czubą. Opowiadała ona o swoich doświadczeniach związanych z poznawaniem kultury żydowskiej, wizycie w Izraelu, a także o losach swojego dziadka, który za ukrywanie Żydów trafił do obozu Auschwitz. Wzruszone tymi opowieściami licealistki przygotowały samodzielnie wycieczkę śladami żydowskiej społeczności Działoszyna, a ich pracy przyświecało hasło „Przyjdź, poznaj, zrozum”. Znalazło się ono na zaproszeniach, które wręczano przedstawicielom lokalnych władz i instytucji, oraz na plakatach informujących mieszkańców o planowanym wydarzeniu. „Chodziliśmy po ulicach, które kiedyś miały ogromną historię. Zobaczyliśmy miejsce synagogi, o której nie mieliśmy pojęcia, rynek, na którym odbywały się jarmarki i wiele innych miejsc. Uważam to za niesamowite przeżycie” – podsumowuje udział w projekcie Ola, jedna z licealistek z Działoszyna.
W okolicy Działoszyna mieszkam od urodzenia, ale nigdy nie interesowałam się jego historią i starymi dziejami. Ostatnio zmieniło się moje podejście do tej sprawy. Dowiedziałam się wielu interesujących faktów, które wywarły na mnie ogromne wrażenie. Jestem dumna z tego, że mogę dalej przekazywać i kontynuować historię, którą już znam.
Uczestniczka warsztatów
Szkoła:
Zespół Szkół im. Marii Skłodowskiej-Curie
Uczniowie:
I i II klasy liceum
Nauczycielki:
Aneta Brzezińska-Leszczyk, Erwina Bugajska, Ewelina Cichoń-Kościelna
Ekspertka:
Dorota Czuba
Trenerki:
Jolanta Goździk, Jagoda Szkarłat
Więcej informacji o Działoszynie znajdziesz na stronie Wirtualny Sztetl:
Dziękujemy Conference on Jewish Material Claims Against Germany (Claims Conference) za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu. Poprzez restytucję mienia ofiar Holokaustu, Claims Conference wspiera organizacje na całym świecie w działaniach edukacyjnych na temat Holokaustu oraz na rzecz zachowania pamięci o ofiarach Zagłady.
Projekt realizowany w ramach programu Obywatele dla Demokracji, finansowanego z Funduszy EOG.
Dziękujemy Friends of the Forum za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu.
