| 2011 |
Piastów
Szkoła Dialogu w Gimnazjum im. Zbigniewa Gęsickiego „Juno”
Szkoła Dialogu w Gimnazjum im. Zbigniewa Gęsickiego „Juno”
| 2011 |
Piastów i Pruszków to miasta w aglomeracji warszawskiej. Piastów jest mniejszy. Ma 22 tysiące mieszkańców, graniczy od południowego zachodu z Pruszkowem. Na ulicy Pułaskiego, w budynku Gimnazjum im. Zbigniewa Gęsickiego „Juno”, klasa II d uczestniczy w programie Szkoła Dialogu. Uczniowie odkrywali historię i kulturę Żydów, zapoznając się zwłaszcza z realiami życia w sąsiednim Pruszkowie, gdzie przed wojną około 6% mieszkańców miasta stanowili Żydzi.
Dziś Pruszków pielęgnuje swoją historię. Na stronie miasta można znaleźć opis trasy turystycznej „Śladami pruszkowskich Żydów”. Można więc poczytać o zakładzie galanterii metalowej państwa Kligów, gdzie obecnie stoi McDonald’s. O tym, że Leon Klig zmarł z zimna podczas wojny, gdyż gospodarz, którego prosił o schronienie, nie wpuścił go do domu, bojąc się konsekwencji grożących za pomoc Żydowi.
I o tym, że jego żona i córka przetrwały wojnę dzięki pomocy p. Stanisławy Pecek, odznaczonej medalem Sprawiedliwej wśród Narodów Świata. Jest przypomnienie antysemickich ataków międzywojnia, akcji „nie kupuj u Żyda”, niszczenia sklepów. I wspomnienie smaku żydowskich pierników sprzedawanych przez Birnbauma. Opis synagogi i mykwy. Historia Zylberbarta, Bigielmana, Goldsztajna i Wajscberga. A poniżej komentarz: Jestem dumna, że mieszkam w mieście, gdzie niegdyś tętniło życie pruszkowskich Żydów…
Gimnazjaliści z Piastowa, z zainteresowaniem zgłębiają się w historię pruszkowskich Żydów. Dowiadują się, do czego służyła mykwa, i fotografują pozostałą po niej posadzkę przy ulicy Prusa. Do niedawna nie wiedzieli, gdzie jest żydowski cmentarz w Pruszkowie, dziś znają znaczenie symboli na żydowskich nagrobkach. Niedawno usłyszeli, że w Pruszkowie funkcjonowało getto, dziś o jego granicach opowiadają młodszym kolegom.
W ramach Szkoły Dialogu uczniowie z Piastowa zabierają młodszą klasę na wycieczkę zatytułowaną „Śladami pruszkowskich Żydów”. W deszczowy dzień na początku grudnia obie klasy zbierają się przed szkołą. Autokarem udają się do Pruszkowa. Dziś drugoklasiści są przewodnikami dla młodszych kolegów i koleżanek. Tygodniami zbierali informacje i pracowali z trenerkami Forum Dialogu, by dobrze przygotować się do wycieczki. Zabrali ze sobą kamerę, by udokumentować swoje działania. Udają się na miejsca, gdzie dawniej stała synagoga, działała mykwa, istniało getto. Opowiadają o podstawach judaizmu, opisują fatalne warunki mieszkaniowe panujące w getcie podczas wojny, wspominają Sprawiedliwych wśród Narodów Świata.
Młodzież odwiedza też żydowski cmentarz, kiedyś niszczejący, dziś na szczęście z wyremontowanym ogrodzeniem. Po powrocie z wycieczki zmontują film i przygotują album ukazujący ich zaangażowanie w projekt. Piszą do trenerek Forum, że wycieczka się udała, że się cieszą i dziękują za możliwość wzięcia udziału w programie. To ich pierwsze doświadczenie pracy projektowej. Zdobyli nową wiedzę, umiejętności, poszerzyli horyzonty. A przede wszystkim spotkali się z historią ludzi, którzy przez dziesięciolecia żyli obok i tworzyli pruszkowską społeczność.
Wcześniej o historii Żydów wiedziałam niewiele. Tyle co na jednej lekcji historii (…) Nie miałam z tym wcześniej styczności i moja wiedza na ten temat była mała bo nikt nie dał mi możliwości na poznanie tego dokładniej. Zajęcia umożliwiły mi na poznanie w ciekawy sposób czegoś, o czym niewiele osób wie.
Patrycja, uczestniczka warsztatów
Szkoła:
Szkoła Dialogu w Gimnazjum im. Zbigniewa Gęsickiego „Juno”
Uczniowie:
klasa II d
Nauczycielka:
Magdalena Bliźniak
Trenerki:
Olga Głowacka i Agata Jaworska
Projekt realizowany dzięki wsparciu Taube Foundation for Jewish Life & Culture.
Dziękujemy Friends of the Forum za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu.
