Słupsk

II Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Adama Mickiewicza

Słupsk leży w województwie pomorskim i liczy około 92 tysiące mieszkańców. Pierwsza żydowska rodzina miała pojawić się tu w 1705 roku. Przed wojną Żydzi stanowili zaledwie 0,5% ogółu ludności Słupska – ponad 270 osób. Mimo tak nieznacznej liczby żydowskich mieszkańców, uczniom – biorącym udział w warsztatach Szkoły Dialogu – udało się dotrzeć do licznych upamiętnień świadczących o przedwojennych sąsiadach.

Uczniowie zdobywali nową wiedzę podczas warsztatów i dodatkowych spotkań, które zorganizowali z pomocą swojego opiekuna. Zaprosili do szkoły Ryszarda Kwiatkowskiego byłego wiceprezydenta Słupska. Gość przybliżył historię słupskich Żydów, opowiadał o tym jak odkrył swoje korzenia i o działaniach, które podejmuje na rzecz upamiętniania żydowskiej społeczności. Młodzież spotkała się także z Warcisławem Machurą, wicedyrektorem szkoły. Nauczyciel opowiadał o nieistniejącym już kirkucie. W latach siedemdziesiątych XX wieku fotografował istniejące jeszcze tam macewy.

„Wspólnie z klasą zorganizowaliśmy projekt wycieczki, podczas której staramy się przybliżyć podstawowe informacje na temat kultury żydowskiej. Staramy się pokazać również innym uczniom, że pamięć o Żydach w Słupsku zawsze pozostanie” – wspominał jeden z uczestników warsztatów. Na wycieczkę uczniowie zaprosili swoich kolegów i koleżanki z klasy I a. Przygotowali dla nich plan Słupska. Zaznaczyli na nim miejsca związane z żydowską historią miasta. Dodatkowo przygotowali mapę pokazującą usytuowanie obozów koncentracyjnych, do których byli wywożeni słupscy Żydzi. Wydrukowali także zdjęcia pokazujące nieistniejące już obiekty. Spacerowicze mogli również zaglądać do mini słownika, w którym uczniowie wyjaśnili najważniejsze pojęcia związane z żydowską kulturą. Na trasie siedmiokilometrowego spaceru znalazły się głównie miejsca upamiętnień. Przy ulicy Kołłątaja młodzież zatrzymała się przy obelisku z tablicą upamiętniającą więźniów podobozu koncentracyjnego Stutthof.

fot. J.Goździk, M.Kaczmarek

Następnie wszyscy udali się na ulicę Deotymy. W tym miejscu w lipcu 1942 roku przetrzymywano Żydów, których następnie wywożono do Auschwitz. Uczniowie wysłuchali wspomnień Isabel Sellheim, inicjatorki wmurowania tu pamiątkowej tablicy. Kolejnym punktem na trasie był dom przy ulicy Lutosławskiego. Przed wojną budynek ten funkcjonował jako dom opieki imienia Raphaela Woffa. Licealiści przybliżyli historię życia tego żydowskiego kupca. W parku niedaleko ratusza młodzież obejrzała pomnik „Otwarta głowa” autorstwa Otto Freundlicha. Ten malarz i rzeźbiarz żydowskiego pochodzenia był jednym z pierwszych przedstawicieli sztuki abstrakcyjnej. Następnie wszyscy przemaszerowali na rynek, gdzie przewodnicy opowiadali o mieszkających tu przed wojną Żydach. W kolejnym punkcie, przy ulicy Rabina dr. Maxa Josepha (ostatniego rabina Słupska), spacerowicze wysłuchali historii domu przedpogrzebowego i istniejącego przed wojną kirkutu.

Przy ulicy Niedziałkowskiej młodzież przybliżyła historię domu gminy żydowskiej i synagogi. Dziś znajduje się tu odbudowany fragment kutego płotu, którym przed wojną była otoczona synagoga. Na murze znajdują się tablice upamiętniające to miejsce i żydowską społeczność. Ostatnim punktem wycieczki była kamienica, w której mieszkał – wspominany już wcześniej – rabin Max Joseph.

Licealiści nie poprzestali na wycieczce, stworzyli i przeprowadzili ankietę. Na jednej z głównych ulic miasta zapytali przypadkowych dwadzieścia osób o informacje dotycząc żydowskiej kultury. Z sondy uczniowie wyciągnęli wniosek, że najmniej wiedzą młode osoby. Powtórzyli zatem ankietę na grupie odbiorców wycieczki. Stworzyli także raport z tego badania.

Uważam, że historia jest bardzo ważnym aspektem naszego życia. Warto pamiętać o tym co było kiedyś. Nikt z nas nie chciałby, aby o nim zapomniano!

Uczestnik warsztatów

Zdobywając tą wiedzę byłam szczęśliwa, że mogę chociaż trochę poznać i poczuć jak żyli Żydzi.

Uczestniczka warsztatów

fot. J.Goździk, M.Kaczmarek

Słupsk

Szkoła:
II Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Adama Mickiewicza
Uczniowie:
klasa IIc
Nauczyciel:
Dariusz Bownik
Trenerki:
Jolanta Goździk, Magdalena Kaczmarek

Więcej informacji o Słupsku znajdziesz na stronie Wirtualny Sztetl:

Darczyńcy

Dziękujemy Conference on Jewish Material Claims Against Germany (Claims Conference) za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu. Poprzez restytucję mienia ofiar Holokaustu, Claims Conference wspiera organizacje na całym świecie w działaniach edukacyjnych na temat Holokaustu oraz na rzecz zachowania pamięci o ofiarach Zagłady.

logo 2

Dziękujemy Friends of the Forum za wsparcie programu edukacyjnego Szkoła Dialogu.

FOF właściwe