W ramach podsumowania programu Szkoła Dialogu w 2021 roku, uczniowie i uczennice wzięli udział w wirtualnej grze, która oprócz formy zabawy stanowiła również drogę do poznania najlepszych projektów upamiętniających, które powstały w ramach programu. Już na etapie jej tworzenia, uczniowie i uczennice zostali zaproszeni by na podstawie swoich projektów konkursowych oraz wiedzy, którą zdobyli podczas warsztatów, przygotowali zadania dla swoich koleżanek i kolegów z innych miejscowości. Za powstanie multimedialnej gry która przeniosła uczestników do przedwojennego świata polskich Żydów i Żydówek w trakcie święta Purim odpowiedzialna była firma GD Events.
30 marca 2022 do rozgrywki przystąpiła młodzież z 28 szkół, z których 523 uczniów i uczennic wspieranych przez 50 nauczycieli i nauczycielek realizowało program i odkrywało historie dotyczące żydowskich społeczności zamieszkujących ich miejscowości. Więcej o efektach ich pracy i działaniach, które im towarzyszyły można dowiedzieć się tutaj.
Spośród wszystkich placówek biorących udział w programie Szkoła Dialogu w 2021 roku, w konkursie na najlepszy projekt upamiętniający, 13 zostało nominowanych w trzech kategoriach:
„Wpływ na lokalną społeczność”
„Odkrywanie wiedzy”
„Zaangażowanie w działanie”
18 stycznia 2022 roku komisja konkursowa w składzie: członkowie Rady Programowej Forum Dialogu: prof. Stanisław Krajewski, prof. Mikołaj Herbst oraz przedstawiciele Zarządu i zespołu Fundacji: Zuzanna Radzik, Monika Halaczek i Agnieszka Mierzwa, wyłoniła zwycięskie projekty.
Najlepszy projekt w kategorii „Odkrywanie wiedzy”
Biała Podlaska – Akademickie Liceum Ogólnokształcące im. Jana Pawła II
Jak przyznają uczniowie i uczennice z klasy IIB, przed warsztatami i przygotowaniami do projektu nie wiedzieli dużo na temat żydowskiej historii Białej Podlaskiej. W trakcie swoich poszukiwań udało im się odkryć dużo nowych informacji o swojej miejscowości i jej mieszkańcach, ale przede wszystkim nawiązać kontakt z osobami, dla których są one nadal ważną częścią ich tożsamości.
Pomostem pomiędzy przeszłością i teraźniejszością stali się potomkowie Hersha Bialera, którzy zdecydowali się odwiedzić Białą Podlaską i opowiedzieć uczniom o historii swojej rodziny, która mieszkała tam przed wojną. Spotkanie to udało się nagrać i przetłumaczyć.
Na uznanie zasługuje również sposób w jaki uczniowie i uczennice podzielili się z innymi swoją pracą. Swoim zaangażowaniem zainteresowali lokalne media, zaproponowali władzom miasta upamiętnienie lokalnej społeczności żydowskiej i urządzili happening, który wzbudził ciekawość mieszkańców.
Najlepszy projekt w kategorii „Wpływ na lokalną społeczność”
Bóbrka – Szkoła Podstawowa im. Józefa Blizińskiego
Historie mieszkających na Podkarpaciu Żydów i Żydówek doczekały się upamiętnienia przez uczniów i uczennice klasy VII w Bóbrce. Grupa projektowa postawiła przed sobą ambitny cel połączenia w jedną całość wielu działań. Największe wrażenie robi to z jaką otwartością i zapałem starali się przedstawić i włączyć w swoje poczynania lokalnych mieszkańców.
Śledząc losy przedwojennych Żydów z Ustrzyk Dolnych, uczniom i uczennicom udało się dotrzeć nie tylko do akt historycznych, głosów eksperckich, ale także do najstarszych mieszkańców. Dla nich nie były to jedynie postaci historyczne, tylko sąsiedzi i znajomi ze szkolnej ławki – Hersz, Chana czy Rejzia. W ramach uczczenia ich pamięci grupa projektowa wybrała się na cmentarz żydowski w Ustrzykach Dolnych, posprzątała go i upamiętniła pochowanych. Efekty pracy uczniów i uczennic zostały przedstawione na wycieczce dla mieszkańców i w formie wystawy w wiejskiej świetlicy w Bóbrce. W trakcie spotkania goście mogli częstować się żydowskimi potrawami, które uczniowie i uczennice własnoręcznie przygotowali.
Najlepszy projekt w kategorii „Zaangażowanie w działanie”
Otwock – Niepubliczna Szkoła Podstawowa im. Noblistów Polskich
Projekt zrealizowany przez uczniów i uczennice z Otwocka oprócz sumiennego oparcia w zebranych materiałach, wyróżnił się przede wszystkim różnorodnością podjętych inicjatyw na rzecz upamiętnienia otwockich Żydów i Żydówek.
Osią projektu był pokaz filmu zrealizowanego przez grupę z klasy VII i VIII. Wszyscy uczestnicy projekcji, mogli później obejrzeć wystawę prac uczniów i uczennic biorących udział w projekcie. W tym samym czasie chętni koledzy i koleżanki ze szkoły mogli krok po kroku sprawdzić informacje poznane w filmie, biorąc udział w grze terenowej. Dla młodszych przygotowane zostały lapbooki – składane, interaktywne prezentacje. Ważne miejsca i osoby związane z otwocką społecznością żydowską zostały również umieszczone na mapie i w przewodniku.
Kreatywność i różnorodność dotyczyły też podejmowanych tematów. Śledząc poczynania grupy z Otwocka można było dowiedzieć się więcej o konkretnych mieszkańcach przedwojennego Otwocka, poznać bliżej żydowską kuchnię, odkryć co oznaczają różne symbole na macewach, czy wsłuchać się w żydowską muzykę.
Serdecznie gratulujemy nominowanym i zwycięzcom!
W 2021 roku program Szkoła Dialogu był realizowany w ramach dwóch projektów.
Projekt realizowany z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy finansowanego z Funduszy EOG.
Projekt współfinansowany przez Friends of the Forum, Conference on Jewish Material Claims Against Germany oraz osoby i instytucje wspierające nasze działania z Polski i zagranicy.
Dziękujemy następującym instytucjom za ufundowanie nagród dla szkół: Wydawnictwo Austeria, Wydawnictwo Bellona, Centrum Badań nad Zagładą Żydów IFiS PAN, Wydawnictwo Czarne, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Ośrodek KARTA, Centrum Żydowskie w Oświęcimiu, Grupa Wydawnicza Foksal, Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN.